Het 50km-bord met het onderbord van de Zuiderwaterlinie, vanmorgen ter hoogte van de Steenbergseweg/Eendrachtsweg in Halsteren. (Tekst en foto: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – U kent ze wel. De gemeentelijke reclamebordjes, oftewel 'onderbordjes', die met de regelmaat van de klok onder de 50km-borden aan de ingang van de bebouwde kom worden geplaatst. De groenste gemeente, de beste binnenstad, noem maar op. Nu is er een nieuw onderbord bijgekomen: de Zuiderwaterlinie. De bordjes staan er al even maar vanmorgen was de presentatie. Wij namen natuurlijk een kijkje, echter ná het fotomoment met de lokale bewindsman. We troffen de gemeentelijk woordvoerder aan, en spraken met hem over de zin en onzin van dit soort bordjes.
Woensdagmorgen was de presentatie van het eerste Zuiderwaterlinie-bordje, bij de Steenbergseweg in Halsteren. Het was even een zoekplaatje om er te komen. Vanuit Bergen op Zoom en Halsteren is de Steenbergseweg afgesloten en na allerlei alternatieve binnendoor-routes en omleidingen over de Thoolse brug komen we, kort na tienen, alsnog ter plaatse. Wethouder Arjan van der Weegen zou aanwezig zijn om bij het bord te poseren maar bij aankomst zagen we de lokale bewindsman al wegfietsen. Het bleek dat de media-belangstelling voor de presentatie gering was – zo legde woordvoerder Erwin Stander uit. Geen nood, we kwamen tenslotte niet voor het fotomoment maar voor het bord.
Effect
Want het is niet de eerste keer dat er dergelijke borden aan de bebouwde kom worden geplaatst. Daarom de vraag: is ook bekend wat zo'n onderbord nu aan extra bezoekersaantallen voor de gemeente oplevert, of bijdraagt aan de naamsbekendheid van Bergen op Zoom? Stander moest daarop het antwoord schuldig blijven. "Zoiets is lastig te meten", gaf hij toe. "Maar ze worden zeker wél gezien."
Forten en verdedigingswerken
Waarom dít bordje? Ter info: de gemeente ligt op de route van de Zuiderwaterlinie, een voormalige verdedigingslijn van forten en militaire waterwerken langs elf vestingsteden in Brabant. In de gemeente Bergen op Zoom zijn de nog overgebleven fortificaties van de Zuiderwaterlinie gerestaureerd; zo is enkele jaren geleden in Halsteren het Fort de Roovere met de omliggende grachtengrodel (gebouwd in 1628) hersteld; met toevoeging van moderne elementen zoals de Mozesbrug en -recentelijk ook- de uitkijktoren van Pompejus. Ook zijn vorige maand het ravelijn Op den Zoom (1702) en de Waterschans (1584) na ingrijpende restauraties voor het publiek heropend. Al deze bouwwerken zijn getuigen van de militaire geschiedenis.
Fietsers en wandelaars
De gemeente Bergen op Zoom is, evenals de andere gemeenten in het gebied, trots op de Zuiderwaterlinie. Daarnaast zijn fiets- en wandelroutes langs de historische 'highlights'. "Het onderbord bij de bebouwde kom maakt fietsers attent op de militaire geschiedenis", zegt Stander. De voorbijrijdende automobilisten zullen het bord niet zo snel opmerken; die zien het slechts in een fractie van een seconde. Wie de complete route van Zuiderwaterlinie-gemeenten per fiets of te voet wil afleggen, is nog wel even bezig. De route begint in het oosten van Brabant bij Grave en voert via Ravenstein, Megen, Den Bosch, Heusen, Breda, Geertruidenberg, Klundert, Willemstad en Steenbergen naar Bergen op Zoom. Overigens zijn bijna alle bebouwde kom-borden in Bergen op Zoom voorzien van een Zuiderwaterlinie-onderbordje, aldus Stander.