Raadslid Gertjan Huismans van fractie Punt spreekt de Bergse raad toe. (Tekst en foto: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – Donderdagavond stelt de Bergse gemeenteraad het beleidskader vast: de beleidsmatige vooruitblik van het college naar de komende begroting van 2020. In totaal zijn 22 moties ingediend bij het beleidskaderdocument. Links én rechts zijn het erover eens: de vooruitzichten zijn somber en de gemeente zal de tering naar de nering moeten zetten. Een overzicht van de betogen door de (vice)fractievoorzitters. Iéts langer dan u van KijkopBergenopZoom.nl gewend bent, maar er is ook veel te vertellen.
BSD
Louis van der Kallen: "Waar hebben we het nou eigenlijk over? In een beleidskader veronderstel je beleid tegen te komen." Maar dat is er niet: "We willen wel wat, maar er is geen geld." Hij vraagt zich af of alle moties wel zinvol zijn. "Inspanningen doen om Europese subsidies binnen te halen? Daar moet je als gemeente voor inspannen en dat kost geld." De gemeentepolitiek is teveel gericht op kortetermijn-effecten. "En wat is het effect? Een reeks van gemiste kansen." Keer op keer raakt de gemeente door mislukte projecten in de schulden, die inmiddels zijn opgelopen tot meer dan 240 miljoen. "Wat nodig is, is te spreken over de dúrf om belastingen te verhogen want we hebben een goed verhaal." Helaas ontbreekt dat verhaal, zo stelt de BSD vast.
GroenLinks
Peter van den Ouden: "De druk van het Rijk blijft: wel extra taken opleggen maar geen geld om die uit te voeren. Moeten we blijven dweilen met de kraan open?" Vrijwel alle fracties uiten zorgen. Het eerste jaar gaat nu al een begrotingstekort van 4,5 miljoen tegemoet. Het tekort bij de Jeugdzorg is een groot struikelblok. "Deze zorg blijft maatwerk en dat kost geld. De jongeren die zorg nodig hebben mogen nooit de dupe worden van dit beleid." Minder kosten, minder onderhoud en laat de natuur zijn gang gaan in de openbare ruimte. Dat bespaart kosten en duurzaamheid levert daadwerkelijk wat óp!" En ook met burgerparticipatie kan méér bereikt worden." Ook zijn partij pleit voor een aanpak van de enorme schuldenlast.
GBWP
Aydin Akkaya: "Een sluitende begroting, dat is heel wat voor Bergen op Zoom, stelt Akkaya, en daarom is de partij 'gepast blij'. "We zullen zeker geen polonaise houden." Een gemeente van monumenten, evenementen en vrijwilligers. Dat zorgt voor verbinding in de samenleving. "Maar de gemeente moet niet langer alleen aan de lat staan van investeringen." Akkaya pleit voor samenwerking met bedrijfsleven en maatschappelijke partners, "Een mooi voorbeeld is de expositie Lage Landen, die een piuek van bezoekers naar de stad heeft weten te trekken." En wat zijn kosten: "Een half miljoen lijkt veel, maar verdeeld over 40 jaar kom je op slechts enkele duizenden per jaar uit." En dat is te overzien. En de economie groeit, de werkgelegenheid is inmiddels weer op het niveau van vóór de massaontslagen van Philip Morris in 2014.
D66
Carinne Elion: "Er hangen donkere wolken boven de gemeente. Wij hebben wel twijfels of de sluitende begrotingen wel haalbaar zijn. Tijdens de crisis is er geen moeite gedaan de schuldenlast te beheersen. En zie nu het resultaat: de schuldenquote neemt toe en we streven op een tekort van acht miljoen." In een vorige bestuursperiode zijn afspraken gemaakt over een solvabiliteitsquote van 30% in 2030. "Daar komt niets van terecht, de gemeente vlucht in hoop." Ook haar partij wil de gemeentelijke taken en deelnemingen -en de daarmee samenhangende kosten- tegen het licht houden. "De schaar erin." Verder pleit ook zij voor initatieven voor verduurzaming, zoals de aanleg van velden met zonnepanelen. "Realisme en helderheid voor de toekomst."
Steunpunt BoZ
Ton van Dorst: "We gaan een flink aantal uitdagingen tegenkomen. Niet alleen de aanpak van de schuldenlast maar ook de acties die nodig zijn voor het klimaat. Onze inwoners maken zich zorgen over de toekomst, over hun eigen financiele positie. De lasten gaan omhoog maar de gemeente verwacht wél van de inwoners dat ze meebetalen aan klimaatmaatregelen. De gemeente kan zelf ook meer doen: planten van bloemrijke struiken en kleurrijk groen aan de Rijtuigweg, een gebied dat heringericht wordt na de kap van de oude kastanjes. "Dat kan een nieuwe groene long van de stad worden." Een gedachte waarvan de partij "vlinders in haar buik krijgt."
PvdA
Joey van Aken: "Een perspectief voor de toekomst is niet 3,4 miljoen tekort voor 2020… Durft het college wel keuzes te maken voor de toekomst?" De schuldenlast hangt als een molensteen rond de nek van de gemeente, zo waarschuwt de PvdA-voorman. Ondanks de verkoop van vastgoed levert dit weinig effect op. "De solvabiliteit, het vermogen om tegenvallers op te vangen, is tot het dieptepunt gezakt. Waar is het besef? Het is vijf voor twaalf. Het is tijd dat er keuzes gemaakt worden. Daarom komt de PvdA met een motie over terugdringing van de schuldenlast. We willen met elkaar in debat. Het is maar een avondje, maar we moeten elkaar wél in de ogen kijken." Keuzes maken door heroverwegingen: "Zoals de nieuwbouw voor de bouwclubs. Dat kan ook anders." Ook het gemeentelijk bestuursapparaat is topzwaar. "Dat is niet meer van deze tijd. Kijk maar naar andere gemeenten." De PvdA wil méér kwaliteit met mínder lasten voor de gemeenschap. "Durf ook te investeren in een netwerk. Juist voor de lange termijn.
SP
Theo de Jong: "Ook de SP vindt dat de gemeente teveel afhankelijk is van de overheid." Daarom steunt de SP een BSD-voorstel om de gemeentelijke belastingen te versterken. "En wat als we in een recessie geraken? De oplopende kosten voor het sociaal domein blijven een aandachtpunt. Ook dat signaal moet aan de overheid gegeven worden, dat hier onvoldoende geld beschikbaar is." De SP wil een rem op de inzet van arbeidsmigranten. "Werkgevers gaan ervanuit, dat Nederlanders niet bereid zouden zijn om bepaalde werkzaamheden te verrichten. Dat is zeker niet zo." Ook over Bravis steekt de SP van wal, met name als het gaat om de gronden van het bestaande ziekenhuis. "We zijn tegen marktwerking, maar vinden wél dat de gemeente het recht én de plicht heeft om naar andere marktpartners te kijken voor het Bergse ziekenhuis!" De SP sluit "als goed socialist" aan bij de Bravis-motiie van LL.
Lijst Linssen
Ton Linssen: "Het dossier Bravis heeft veel impact in de samenleving. Goede gezondheidszorg dichtbij is van groot belang voor de stedelijke ontwikkeling. De huidige omvang is qua ligging en bereikbaarheid uitermate geschikt voor andere zorgaanbieders. Super geschikt zelfs, langs de A4 en A58. Sloop zou vernietiging van gemeenschapsgeld zijn en kunnen we niet tolereren. Uitspraken over sloop tot de laatste steen verontrusten ons en zijn een teken van de houding van Bravis." Over de economie van de binnenstad heeft zijn fractie ook enkele aandachtspunten. Zo wil LL panden die langer dan drie jaar leegstaan, omzetten naar woonbestemmingen. "Daaraan is zeker behoefte onder 55-plussers." Ook de jarenlange leegstand van het Katrientje aan de Vismarkt moet aangepakt worden. "Behoud van het gebouw is voor ons niet meer heilig." Evenals de SP wil Lijst Linssen éérst eigen inwoners aan het werk helpen om daarna pas te kijken naar inzet van arbeidsmigranten. "We zien extra joblodges en huisvesting voor migranten dan ook niet zitten."
Samen 0164
Reinoud Krijnen: "Het schiet allemaal niet erg op. Beslissingen uitgesteld, samenwerkingen schorten op. Tijden veranderen: alles wordt anders." Alleen komen we verder, maar samen bereiken we meer – zo stelt het raadslid. "Goed dat er een motie komt in de gemeentelijke taken in beeld te krijken. Dan kunnen we misschien het vertrouwen met de samenleving herstellen." De gemeentelijke organisatie baart hem zorg: hoog ziekteverzuim, veel externe inhuur, wisseling van leidinggevenden, "En dat terwijl al jarenlang een organisatieverandering is ingezet." Krijnen heeft zelf een organogram opgesteld maar heeft daarop nog geen reactie gehad. De gebrekkige organisatie, daar hebben inwoners last van. "Planontwerpen die terug naar de tekentafel moeten, een Cityservicepunt dat van tafel wordt geveegd, scooters die de binnenstad onveilig maken…" Hij roept op om minder expertise 'in te vliegen' en méér gebruik te maken van de kennis en ervaring van het personeel. "Kijk naar mensen in het veld, zij zijn de ogen en oren in de samenleving. Doe er je voordeel mee."
CDA
Hans-Peter Verroen: "Cijfers zijn geen doel op zich. Het zijn middelen om de samenleving beter te maken. Beter op het vlak van natuur, beter voor de zorg voor elkaar. " Bijvoorbeeld door mensen te helpen hun financien op orde te brengen. "Dat kost geld, maar wat denkt u wat een huisuitzetting kost…" Iedereen moet kunnen meedoen in de samenleving, ook mensen met een lichamelijke beperking. "Het einddoel: een complete inclusieagenda. En stimuleer de Bergse economie, door mantelzorgers te belonen met een cadeaubon van Bergse ondernemers." Verder maakt het CDA zich zorgen om afvaldumpingen, onder meer van drugs in het buitendgebied. "Aanpakken moet in samenwerking met BOA's van Staatsbosbeheer en Brabants Landschap." Het college moet van het CDA ook aansturen op een goed klimaat. "Zorg voor water in de stad, ga samenwerken met het waterschap." Samen werken, samen leven, het bestuur dichter bij de bewoners brengen. Politiek zouden coalitie en oppositie ook nauwer kunnen samenwerken, constateert hij.
PUNT
Gertjan Huismans: "De financiele vooruitzichten zijn niet gunstig en die worden er niet beter op. In 2026 zou de positie beter moeten zijn. Laten we het hopen… Er moet geen nieuwe crisis komen of een korting vanuit het gemeentefonds." Er zullen altijd investeringen en onverwachte uitgaven noodzakelijk blijven. "Dat om de samenleving leefbaar en dynamisch te houden." De ontwikkeling van de Auvergnepolder zit op slot door de 'houdgreep van de grootste coalitiepartij, GBWP." En daarmee dreigen kansen verloren te gaan. "De 65 hectaren staan niet eens meer in de huidige provinciale Verordening Ruimte." Het behoud van Bravis in Bergen op Zoom vindt Huismans zinloos. "Het heeft totaal geen zin om twee ziekenhuizen te behouden op slechts 7 kilometer afstand van elkaar." PUNT wil daarom een bredere discussie over de invulling van het huidige ziekenhuis dat in 2025 de deuren sluit. Huismans geeft verder aan geen moties te steunen die leiden tot extra uitgaven of een uitzetting van de begroting.
VVD
Joost Pals: "Een gemeentelijke miljoenenbalans maakt voor de inwoners de discussies abstract. Vertaal het eens naar een huishoudboekje van een modaal huishouden, dan wordt het concreter." Zo komen de inkomsten uit op 60.000 per jaar. Daarvan zijn 30.000 door externen zoals het Rijk. "Kijk je naar de schuldenpositie, dan kom je op 84.000 euro." Kijkend naar alle uitgaven, dan blijft er per maand 50 euro over. "Dat is schrikbarend!" Gaat onverwacht een auto of een wasmachine kapot, dan moet de gemeente nog meer lenen. Dit huishouden leeft op de pof, dit huishouden zal de tering naar de nering moeten zetten." De gemeente geeft overmatig veel uit aan sport, cultuur en musea. In andere gemeenten -die minder dan de helft hieraan besteden- kan het ook. Pals herinnert het college aan het Courage 2.0-project, bij de aanpak van drugsoverlast. Verder pleit hij voor meer werkgelegenheid en extra aandacht voor leefomgeving en veiligheid.