(Tekst: Han Verbeem, foto: Pixabay)
BERGEN OP ZOOM – Keiharde kritiek, donderdagavond in de raadszaal, op de intergemeentelijke ICT-samenwerking West-Brabant-West. De kosten lopen op, de dienstverlening blijft achter en het lukt de organisatie jaar op jaar niet om fatsoenlijke en realistische begrotingen te presenteren. Nagenoeg alle fracties vragen zich af of de gemeente niet uit dit samenwerkingsverband kan stappen. De VVD komt tijdens de raadsvergadering met een amendementsvoorstel om een voorgesteld doorontwikkelvoorstel niet te volgen.
Als alternatief zou de gemeente een overbruggingsperiode werken vanuit een cloud, aldus VVD'er Dominique Hopmans. "Dan zou gezocht kunnen worden naar een gedegen outsourcing (uitbesteding) van hardware aan een marktpartij." Nu uitstappen is echter niet mogelijk – zo waarschuwt wethouder Harijgens. "Ik zou niet weten hoe we nog service aan de bewoners zouden kunnen bieden", moet de lokale bewindsman toegeven. "Zoiets is niet in een paar maanden te regelen."
Bouwen aan vertrouwen
Uit een onderzoek van bureau Twijnstra-Gudde naar de ICT-samenwerking komt naar voren dat er 'gebouwd moet worden aan vertrouwen' en het bureau stelt voor om een directeur te benoemen die binnen twee jaar orde op zaken mioet stellen. Via een tweetrapsraket moet deze de structruur op orde te brengen en ontwikkelen tot 'beheersorganisatie'. Volgens wethouder Andrew Harijgens betekent dit "eerst zorgen dat de boel niet in elkaar dondert – we draaien op software die binnenkort niet meer ondersteund wordt – en vervolgens inhoud te geven aan de outsourcing." Maar, zo benadrukt Harijgens: verrassingen zijn in de ICT-wereld nu eenmaal niet uit te sluiten.
Exit-strategie
"Uw zorgen zijn mijn zorgen", merkt Harijgens op. "Daarom ben ik bereid om voor de toekomst een exit-strategie te onderzoeken." De wethouder belooft, na een opmerking van D66, dat deze strategie er volgend jaar zal liggen. Of de uitkomst echter fijn zal smaken, dat is nog maar de vraag – stelt de werthouder. "Er zijn andere organisaties die soortgelijke service bieden maar ook daar zijn haken en ogen aan." Werken via de cloud wil hij de raad echter "ten stelligste ontraden" vanwege de hoge risico's. Op korte termijn ziet Harijgens weinig opties dan doorgaan op de huidige weg. Ook hij is echter hard in zijn oordeel over het samenwerkingsverband. "Men had niet de capaciteit in huis om de juiste keuzes te maken. Dat durf ik hier wel zo hard te zeggen."
Randsom-software
De fracties voelen er echter weinig voor om nog meer geld in de bodemloze ICT-put te storten. Randsom-software, zo noemt GBWP-raadslid Paul Schut de ICT-samenwerking West-Brabant-West. "Een term die staat voor software die zich op je pc nestelt en je computer blokkeert, Je kan er alleen vanaf komen als je losgeld betaalt." Schut heeft geen goed woord over voor de aanpassing van de intergemeentelijke samenwerking waarbij de gemeente Bergen op Zoom fors geld moet bijdragen. De dientsverlening hapert, de kosten stapelen zich op en het uittreden is enorm duur. "Wat is er toch mis met overheid en ICT", verzucht SP'er Theo de Jong. Ook hij ziet wel wat in het voorstel van de VVD.
Grijsgedraaide plaat
Het losweken uit de samenwerking heeft enorme consequenties, zegt Gertjan Huismans (Punt). De terugkerende kritiek op het samenwerkingsverband is voor hem een "grijsgedraaide plaat". Louis Weijten van Lijst Linssen vind het inmiddels de hoogste tijd voor een duidelijk besluit. "Waarom is er tussen 2016 en 2019 niet ingegrepen bij de begroting die telkens fors afwijkt van de jaarrekeningen", vraagt Weijten. Reinoud Krijnen (Samen 0164) merkt op: "We hebben financieel geen grip meer op deze ICT-samenwerking." Wat betreft het onderzoek zou dat overgelaten moeten worden "aan echte ICT-deskundigen met verstand van zaken." Volgens Harijgens komt er juist daarom een zogeheten informatie-architect "die de kluwen moet gaan ontwarren."
Flowerpower
Ton van Dorst (Steunpunt BoZ) maakt zich grote zorgen. "Waar eindigt dit voor de burgers als wij er niet uit komen?" Het CDA is vanaf het begrin kritisch geweest, zegt Stefaan Verheugt. "De tijd heeft geleerd dat de kosten telkens weer oplopen. Het is niet leuk om achteraf gelijk te krijgen."
De ICT en internet zijn een product van de flowerpower-generatie, aldus Carinne Elion (D66), maar van positivisme is nu geen sprake meer. "Het zal goed kunnen, dan we deze ICT-samenwerking zullen moeten verlaten." Ook PvdA-raadslid Ahajaj constateert dat Bergen op Zoom met de rug tegen de muur staat. "De kosten lopen op maar is er een alternatief? Hebben we wel een keuze?" Doorgaan met de ICT ziet ook hij niet zitten. Samenvattend zegt wethouder Harijgens, over de bevindingen van Twijnstra-Gudde: "De keuze is misschien wel laat, maar het is de enige juiste stap om nu te maken." Volgende week komt het voorstel opnieuw aan de orde, ditmaal voor besluitvorming in de gemeenteraad. Wordt vervolgd…