Bestemming buitengebied: balanceren op de rand van wat kan, mag en moet

(Tekst: Han Verbeem, illustratie: Pixabay / Mohamed Hassan)

BERGEN OP ZOOM – Wethouder Barry Jacobs moest woensdagavond de raadscommissie uitleggen waarom hij de stekker haalt uit het lopende bestemmingsplan-traject Buitengebied Oost. Reden: de nieuwe interim-omgevingsvergunning van de provincie en de gecompliceerde stikstofproblematiek. Tot overmaat van ramp is de behandelende ambtenaar tussentijds naar Roosendaal vertrokken, en met hem ook een groot deel van de dossierkennis. De in maart ingediende 46 zienswijzen heeft het college daarom niet inhoudelijk kunnen behandelen. Jacobs baalt er zelf ook stevig van. "Maar als iets niet werkt, moet je dat als bestuurder ook kunnen toegeven." Hij komt met een nieuw voorstel: het huidige, bestaande bestemmingsplan 'conserverend' houden en voor een achttal afzonderlijke initiatieven aparte deelplannen ('postzegels') maken. "Dan lukt het om dit in het tweede kwartaal van 2020 fatsoenlijk af te ronden."

Sander Siebelink (Lijst Linssen) noemt de hele lange voorbereidingsweg van het bestemmingsplan -sinds 2016- heel bedenkelijk."Het is de Wet van Murphy", zegt hij. De betrokken burgers en ondernemers zijn nu geconfronteerd met forse vertragingen en onzekerheid. Kijk wat er mogelijk is, zegt Siebelink: "Niet krampachtig vasthouden aan de regels en kijk naar de maximale ruimte voor interpretatie." Daarbij verwijst hij naar de ontwikkelplannen voor een recreatieperceel aan het Heihoefke. Een hernieuwde discussie over een mogelijke schaalvergroting van camping De Bergse Heide ziet hij niet zitten. "Want dat is trekken aan een dood paard."

De letter of geest van de wet?

Aydin Akkaya (GBWP) roept op om "niet volgens de letter van de wet maar volgens de geest van de wet te handelen." Hij betreurt het dat er dossierkennis verloren is gegaan met het vertrek van de behandelend ambtenaar. Akkaya pleit voor het instellen van een beheersverordening in plaats van een bestemmingsplan: dat scheelt ambtelijke rompslomp en -heel handig voor de gemeente- er kan geen bezwaar of beroep worden ingediend. Wethouder Jacobs staat echter 'niet te juichen' bij een dergelijke alternatieve oplossing. 

Moedig

Maarten van 't Hof (VVD) ziet geen heil in het verder behandelen van dit complexe dossier. "Sommige onderwerpen krijgen niet de aandacht die het verdient. Dan is er moed van het college nodig om te constateren dat het zo niet door kan gaan." Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, zo merkt het liberale raadslid op.

WOB-verzoek

BSD-voorman Louis Van der Kallen zegt het voorstel te begrijpen maar vindt het tegelijkertijd onaanvaardbaar dat de gemeente niet de moeite heeft genomen om de zienswijzen van burgers te beantwoorden. "Al die zienswijzen hadden fatsoenlijk behandeld moeten worden, zodat de bugers weten hoe ze er verder mee moeten." Er geldt immers een wettelijke plicht om binnen drie maanden na indienen een beantwoording te geven. "En ja, soms gaat er een ambtenaar weg. En misschien is er iets structureel fout, Want waarom gaat een medewerker na zoveel jaar anders naar Roosendaal." Het kan niet zo zijn dat 46 zienswijzen zomaar opzij worden gezet. "De rechtsbescherming van de burger moet hartstikke hoog staan." Van der Kallen heeft daarom een Wob-verzoek (Wet Openbaarheid Bestuur) ingediend om duidelijk te krijgen wát er nu allemaal mis is gegaan in dit dossier.

Totaal niet in de hand

D66 stelt vast dat dit college "het dossier totaal niet in de hand heeft", aldus raadslid Ufuk Cuman. "Het buitengebied verdient evenveel aandacht als alle andere delen van de gemeente. Het kan niet zo zijn dat de binnenstad alle aandacht krijgt en andere delen links blijven liggen." D66 zal in de raad een motie indienen om het buitengebied méér recht te doen. Peter van den Ouden (GroenLinks) voegt daaraan toe: "Het gaat om een goede balans tussen werken, wonen en recreeeren." Het wordt tijd voor een visie op het buitengebied, zo stelt hij, en eerder heeft de VVD daar ook al voor gepleit. Zowel de belanghebbende bewoners als de gemeenteraad worden nu buitenspel gezet. "En daar heb ik grote moeite mee." Verder benadrukt Van den Ouden het belang van 'duurzame keuzes' in het buitengebied.

Kwetsbaarheid ambtelijke organisatie

De PvdA vindt de wijze waarop het college de burgers heeft behandeld "bijzonder mager". Maar het gaat niet alleen om de behandeling van de bewoners; ook kwetsbaarheid van de ambtelijke organisatie is reden tot zorg. "Zijn de problemen ook bij andere dossiers en bestemmingsplannen te verwachten?", vraagt Joey van Aken. Hij volgt het betoog van de BSD en vraagt het college: "Neem het plan mee terug en kom met een goed doorvlochten voorstel terug naar de raad." Hij wil dat de gemeenteraad de komende periode nadrukkelijk betrokken wordt bij dit bestemmingsplan. Dat vindt ook Ton van Dorst (Steunpunt BoZ). "Eigenlijk zou een wijzigingsvoorstel van een kantje of tien nodig zijn om dit plan weer op orde te krijgen", stelt hij. Daarom steunt hij de oproep van BSD en PvdA om het raadsvoorstel terug te sturen naar de tekentafel.

Reactie college:

"Ik ben niet gelukkig", zo verzucht wethouder Jacobs. "De zienswijzen zijn inderdaad onvoldoende afgehandeld. En dan moet je als wethouder terug naar de raad met een nieuw procesvoorstel." Dat heeft nogal wat impact voor de betrokkenen. "Want je zal maar initiatiefnemer zijn en in 2016 besloten hebben mee te liften op een groot bestemmingsplan en inmiddels is het bijna 2020." En dan zijn er nog de ingediende zienswijzen.

"Doe je er dan recht aan door het huidige proces voort te zetten", zo heeft Jacobs zich gaandeweg afgevraagd. Hij kwam tot de conlusue van niet. "Daarom stellen we de raad nu voor om het proces te stoppen. Alle mensen die zienswijzen hebben ingediend zijn schriftelijk geinformeerd en de opstellers van grotere initiatieven in het plangebied hebben we persoonlijk benaderd." Wat is nu het beste voor de inwoners? "Dat is werken met postzegelplannen. Dat biedt de meeste tijdwinst." Overigens zal deze planologische ingreep geen nieuwe gewoonte worden, belooft de wethouder. "Er is alles aan gelegen dat ons dit geen tweede keer zal overkomen."