BERGEN OP ZOOM – Al langere tijd leefde bij onder meer de Stichting Bevrijding Brabantse Wal de wens om de militaire begraafplaatsen wat beter onder de aandacht te brengen. Dat gaat nu vorm krijgen met een bijzonder bezoekerscentrum, een ontwerp van Ro&Ad architecten.
Aan de Ruytershoveweg liggen het Canadian War Cemetery en het War Cemetery en beiden krijgen vooral bezoek van veteranen en nabestaanden. Daarnaast komen er steeds meer groepen, maar voor met name jongere mensen is de betekenis van die begraaf- en gedenkplaatsen erg abstract. Met de plannen van bedenkers Ad Kil en Ro Koster wordt een tot de verbeelding sprekende, respectvolle vorm gegeven aan de achtergrond van deze erevelden.
Geen informatie
Bezoekers vinden er momenteel geen uitgebreide informatie over de oorlog die woedde en de opmars van de geallieerden. Ook elders in de gemeente is geen plek waar veel verzamelde en aansprekende achtergrondinformatie over de bevrijding van West-Brabant en de daaraan voorafgaande Slag om de Schelde direct inzichtelijk is. Daar gaat dit informatiecentrum verandering in brengen.
Samen vorm gegeven
Het initiatief is ontstaan in samenwerking met heel veel mensen en organisaties uit de lokale samenleving. Met input op de thema’s die belangrijk zijn voor het centrum en een achttal Technasium-klassen van ’t Rijks die meedachten over het ontwerp. Als die wensen en ideeën hebben de architecten zo veel mogelijk verwerkt in een inmiddels goedgekeurd plan.
Ooit had de Engelse architect Philip Hepworth, die de begraafplaatsen ontwierp, al een herdenkingsgebouwtje gepland, maar dat is nooit gerealiseerd. Hij krijgt alsnog zijn zin, zij het in een andere vorm. Er komt een bezoekerscentrum tussen de twee erevelden in en de ruimte langs de Ruytershovenweg wordt ook anders ingericht, waardoor de locaties beter zichtbaar worden. Zelfs de weg ervoor wordt aangepast en er komt meer parkeergelegenheid voor bezoekers, alles natuurlijk met respect voor de omgeving.
Ondergronds
Het bezoekerscentrum zelf gaat vanaf de weg niet zichtbaar zijn, vanwege datzelfde respect. Het bevindt zich ondergronds, onder een betonnen beplating die ruimte laat voor het aanwezige groen. In die verzonken en flexibel in te richten hal komen educatie- en expositieruimtes, toiletten, een kantine en dergelijke. Het dak vormt meteen een natuurlijk plein tussen de twee begraafplaatsen, waar allerlei activiteiten kunnen plaatsvinden.
Het totale project gaat ongeveer 1,2 miljoen kosten en moet in 2020 af zijn. Vanaf dan is er van alles over de Slag om de Schelde en over de gesneuvelde militairen te ontdekken. Ook het ‘Faces to Graves’ project krijgt er de ruimte. Dit Canadees-Nederlandse initiatief geeft gesneuvelde militairen weer een gezicht door hun verhalen levend te houden.
Artist impressions: Ro&Ad Architecten