UPDATE: Maandagmiddag heeft het college van B&W inhoudelijk gereageerd, ook op de kritiek vanuit de raadsfracties. Lees de reactie hieronder.
Tekst: Han Verbeem, foto: Pixabay
BERGEN OP ZOOM – In de gemeentelijke bezuinigingsvoorstellen die de raadsleden van het college hebben ontvangen, staat een 'keuzemenu' van voorstellen die voor 2020 een besparing van bij elkaar 3 miljoen moeten opleveren. Naast het verhogen van de parkeertarieven met 20 cent per uur en het wachten met de hondenbelasting af te schaffen komt het college ook een aantal 'businesscases' op het sociaal domein: waaronder het 'activeren van de Somalische gemeenschap'. En dat laatste doet menig raadslid de wenkbrauwen fronsen.
Een businesscase is een economische haalbaarheidsstudie waarin een zakelijke afweging van een project wordt gemaakt. Daarbij worden de kosten tegen de baten afgewogen en tegelijk de risico's in kaart gebracht. "Niet echt handig omschreven", zegt fractievoorman Aydin Akkaya van GBWP, de grootste coalitiepartij, over de passage met betrekking tot de Somalische bevolkingsgroep. GBWP is zeker geen voorstander van etnisch beleid, zo benadrukt hij. "Wij vinden dat meedoen in de samenleving voor iederéén moet gelden. Wij willen heel Bergen activeren, en niet het beleid focussen op mensen van een bepaalde achtergrond of nationaliteit." Ook de overige coalitiepartijen zitten verlegen met de bewuste tekstpassage over de Somalische Bergenaren. "Wij willen geen doelgroepenbeleid in de meest brede zin", zegt Peter van den Ouden (GroenLinks) en hij neemt afstand van dit beleidsvoornemen. CDA-fractievoorzitter Hans-Peter Verroen: "De passage roept bij mij vragen op. Waarom worden Somaliërs zo nadrukkelijk benoemd op deze manier? DIt ga ik zeker deze week in de commissie aan de orde stellen." Bij de Stichting Somalische Community Bergen op Zoom is men overigens niet op de hoogte van de plannen, zo blijkt bij telefonische navraag, en kan daarom nu nog niet reageren.
Reactie college
In een reactie laat woordvoerder Erwin Stander namens het college van B&W weten: "Activeren zou je vooral moeten lezen als: ‘beter ondersteunen’. In Bergen op Zoom wonen ongeveer 400 Somaliërs in circa 85 gezinnen. Het merendeel heeft een uitkering. Dat komt onder anderen doordat ze moeite hebben met integreren in de samenleving." Taalachterstand, verwerking van trauma’s, onbekendheid met wet- en regelgeving en onbekendheid met het onderwijssysteem in Nederland zorgen ervoor dat het voor hen moeilijk is om uit de uitkering te komen, aldus Stander. "Daarom is er een businesscase van gemaakt waarmee geprobeerd wordt hen te motiveren en faciliteren, zodat ze zich beter bewust worden van hun eigen situatie en proberen stappen te zetten om die te verbeteren." De activatie zit 'm dus in het doel om minder afhankelijk te worden van bestaande voorzieningen: méér eigen kracht, dus juist in hun belang, een stijging op de participatieladder, het verminderen van de taalachterstand, beter bekend raken met wet- en regelgeving en meer betrokken raken bij het onderwijs van de kinderen." De businesscase houdt met name in dat vijf gezinnen anderhalf jaar intensief begeleid worden door een gezinscoach. Dat gebeurt op basis van een gezinsactieplan, aldus de woordvoerder.
Vanzelfsprekenheden bestaan niet meer
Over het complete pakket aan bezuinigingsvoorstellen zijn de coalitiepartijen het onderling eens: bezuinigen is nooit leuk maar het moet érgens vandaan komen. "Vanzelfsprekendheden bestaan niet meer", zegt Aydin Akkaya. "We kunnen geen heilige huisjes blijven ontzien." Hij vindt het dan ook logisch dat de gemeente geld gaat vragen aan organisatoren van commerciële evenementen voor het gebruik van gemeentelijke pleinen en terreinen. Daarmee neemt GBWP een voorschot op het nieuwe evenementenbeleid, waarvan de vaststelling inmiddels een kwartaal vooruitgeschoven is. Ook Verroen ziet de bezuinigingsactie als een noodzakelijkheid en spreekt van duurzaam financieel beleid. "We willen afbouw van de miljoenenschuld en dat gaat niet vanzelf."
Extra financiële onzekerheden
Vanuit de VVD laat begrotingswoordvoerder Joost Pals weten dat er weliswaar geld gevonden is om de drie miljoen aan bezuinigingen te betalen, maar dat er veel onzekerheden in de lucht hangen. Met name als het gaat om de grondverkopen. "Het is nog maar de vraag of we zoveel kunnen verdienen aan aan nieuwbouwwoningen", zegt hij. Daarnaast zijn er nog forse miljoenentegenvallers te verwerken die niet zijn meegenomen bij de begrotingsbehandeling, afgelopen maand, en volgend voorjaar op het bordje van de gemeenteraad komen te liggen. En er ligt bovendien nog een pakket van 2,1 miljoen aan extra bezuinigingen op tafel waarvoor bij de begrotigsvaststelling nog helemaal geen dekking gevonden is; hiervoor moet de raad in de loop van 2020 óók het benodigde geld zien te vinden. "Er komt al met al heel wat op ons af", waarschuwt Pals.
Geldverslindende projecten
Vanuit de oppositie klinkt weinig goeds voor de bezuinigingsplannen. Over de aanpak van de Somalische Bergenaren heeft Joey van Aken (PvdA) geen goed woord over. "Waarom zet het college één bepaalde bevolkingsgroep op deze manier neer", aldus de PvdA-voorman. Bezuinigen ziet hij eerder in het stopzetten van geldverslinde projecten. "Zoals het Suikerlab. Moet de gemeente hier wel eigen geld in blijven steken? En dan niet te vergeten het mijoenenverslindende zwembad De Schelp." Ton Linssen (LL) vindt dat de houdbaarheid van deze coalitie en dit college inmiddels is verstreken. "De rek is eruit", zegt hij met grote stelligheid.