Column – Moedermelk

Door: Jacco Lauret

Wakker worden is voor mij een vrij langdurig proces. Ik heb dan ook tal van rituelen die dit ondersteunen, waar het kijken naar Goedemorgen Nederland er één van is. Vanmorgen zaten Nick en Simon samen met CDA politica Mona Keijzer aan de desk. Onderwerp van gesprek was het boek ‘10 jaar Nick en Simon’ wat gisteren is uitgekomen.

Een terugkerende vraag als het gaat om mensen uit Volendam is; hoe het toch komt dat vanuit dit smaldeel van onze samenleving zoveel talent voortkomt? Het antwoord kwam van Mona Keijzer. Keijzer? Jawel, ook zij is een telg uit het Volendamse nest. Haar uitleg was, dat dit door de moedermelk komt. Ik was meteen volledig wakker. Moedermelk, de basissubstantie van de ‘opvoeding’. Dat hier nooit eerder mensen op waren gekomen. Gelijk moest ik denken aan het tafelgesprek van gisterenavond bij Pauw.

Columniste Ebru Umar was er te gast om te praten over haar onvrijwillige verblijf in Turkije. Ze gaf een heldere uiteenzetting over hoe zij in die situatie was beland en wees als oorzaak naar het volledig mislukte Nederlandse integratie beleid van de afgelopen 30 jaar. Hoe komt het toch dat tweede en derde generatie Turkse en Marokkaanse jongeren zo loyaal zijn aan een land waar zij, anders dan vakantie bezoekjes en de wetenschap dat hun ouders of grootouders er geboren zijn, geen enkele band mee hebben? Hier opgevoed, geschoold en gebruikmakend van alle faciliteiten om een leven mee vorm te geven, maar vervolgens een afkeer van Nederland en de gewoonten die wij hebben ontwikkeld laten zien. Je zou kunnen stellen dat zij ‘de hand die hen voedt’ niet respecteren. Maar de keuze om deze vervolgens af te hakken maken zij niet. Ik kon mij volledig vinden in haar woorden.

Ik moest denken aan de Nederlands-Marokkaanse voetballer Hakim Ziyech, geboren en getogen in de Flevopolder en nu spelend voor FC Twente. Misschien een gek voorbeeld, maar ik vond het heel vreemd toen ik hoorde dat hij voor het Marokkaanse elftal had gekozen als interland speler in plaats van voor het Nederlands elftal. In Nederland is hij als mens en prof tot wasdom gekomen met de nodige inspanning van begeleiders op school en op voetbalverenigingen, om vervolgens zijn talent tot nut te maken voor een land waar hij geen enkele binding mee heeft anders dan de fictieve navelstreng die etniciteit heet. Of gaat het om een sportieve uitdaging? Wordt Marokko ooit wereldkampioen? Wat is dit dan in zo’n jongen dat hij de totale context waarin hij is groot gebracht reduceert tot deze etniciteit? Wat is dit met deze Turkse en Marokkaanse jongeren?

Ik zeg: “deze” omdat ik de ‘andere’ natuurlijk ook ken, het gaat mijns inziens nog steeds om een minderheid. Maar deze groep wordt helaas niet kleiner, eerder groter. Is het zo, dat het uitsluitend gaat om de kinderen van laaggeschoolde ouders uit Oost-Turkije en het Marokkaanse rif gebergte, kortom notoire achterstandsgebieden. Deze kwamen naar West-Europa omdat het land van herkomst hen niets te bieden had en de mogelijkheden voor een menswaardig bestaan ontnam. Is het zo, dat hun minimale intellectuele en vaak ook sociale vaardigheden ervoor hebben gezorgd dat hun kinderen onvermogend en in een snel ontwikkelende samenleving zijn neergezet en dus ongewild zijn verworden tot gefrustreerde en kankerende figuren en dat de volgende generatie op hun beurt ook een duit in het zakje doet, of gaat doen? Is de analyse zo simpel? Is het gezin de hoeksteen van de samenleving?

Ik zie een lach op het gezicht van Mona Keijzer ontstaan. “Moedermelk?”, vraagt de presentatrice.