Column: Wanneer gaat het Rijk haar kerntaken serieus nemen?

Adam Ahajaj (23) is raadslid voor de PvdA in de gemeenteraad van Bergen op Zoom. Per oktober 2019 behoort hij tot de Bergse politici die af een toe een gastcolumn aanleveren over een onderwerp dat hier speelt. Mede naar aanleiding van de ontwikkelingen rondom Juzt is Adam allesbehalve gerust op de toekomst van bepaalde vormen van regionale zorg.

Wanneer gaat het Rijk haar kerntaken serieus nemen?

Zoals we allemaal weten heeft het Rijk een aantal kerntaken. Zorgen voor veiligheid, goed onderwijs en een goed sociaal stelsel zijn hier enkele voorbeelden van. Een andere kerntaak is het garanderen van kwalitatief goede zorg. Voor zieken, voor ouderen, voor de jeugd. Sinds 2015 is de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg verschoven naar de gemeentes. De afgelopen weken leren ons dat deze kerntaak van de overheid zwaar onder druk is komen te staan.

Door: Adam Ahajaj

Van tevoren was al duidelijk dat deze taakoverdracht van het Rijksoverheid naar de gemeente niet zonder slag of stoot zou plaatsvinden. Allereerst vanwege het feit dat de decentralisatie gepaard ging met een flinke bezuiniging. Al snel werd duidelijk dat dit een belachelijke maatregel was. In de praktijk betekende dit dat de gemeentes dezelfde taken moesten uitvoeren als voorheen het Rijk en de provincies, maar dan met ongeveer twintig procent minder financiële middelen.

De veronderstelling was dat de gemeenten de zorgtaken beter en vooral goedkoper konden uitvoeren, omdat zij er ‘dichter op zaten’. De realiteit bleek een totaal andere. Veel gemeenten kampen op dit moment nog altijd met  financiële tekorten op de jeugdzorg. Een van de oorzaken hiervan is naar mijn mening het feit dat het Rijk het geld liever op de plank laat liggen in plaats van het geld te investeren in de jeugdzorg. Een regelrechte schande!

Intussen hebben de gemeenten niet stil gezeten. Het gebrek aan financiële middelen hebben de gemeenten namelijk gebracht tot samenwerking als het gaat om het inkopen van zorg. Samen staan we sterker, zo is de gedachte. Dit leidt er in de praktijk toe dat gemeentes gezamenlijk onderhandelen met zorginstellingen en zorgaanbieders; de mensen die zorg uiteindelijk uitvoeren. Zo goed mogelijke zorg, tegen een zo laag mogelijk tarief. In onze regio, West-Brabant, is dit één van oorzaken geweest waardoor zorgaanbieder Juzt uiteindelijk zal gaan verdwijnen. In andere regio’s, zoals Zuid-Holland, worden gemeenten zelfs voor de rechter gesleept omdat jeugdzorginstellingen de tarieven van de gemeenten te laag vinden. Op deze manier is een faillissement op termijn volgens hen onvermijdelijk.

Afgelopen week hebben we als gemeenteraad van Bergen op Zoom ervoor gekozen om een beroep te doen op onze financiële reserves, zodat de jeugdzorg in de regio geherstructureerd kan worden. Dit is gebeurd in het belang van kinderen, ouders en ook werknemers. Het mag duidelijk zijn dat dit geen structurele oplossing is. Het Rijk moet haar verantwoordelijk nemen en meer geld vrijmaken voor de jeugdzorg. Dit is nodig om het stelsel van de jeugdzorg op de langere termijn te kunnen redden.

De zorgvragen zullen in de toekomst alleen meer toenemen. Het is dus tijd voor gemeenten om zich nog meer te verenigen en om de verantwoordelijke minister ter verantwoording te roepen, anders dreigt in de toekomst een structurele crisis in de jeugdzorg!

Columns, rubrieken en blogs betreffen een mening of idee van de auteur in kwestie. Natuurlijk staan we als redactie achter deze schrijvers, anders zouden we hun werk niet publiceren. Maar een tekst als deze hoeft niet per se onze journalistieke mening te vertegenwoordigen. Integendeel, wij worden ook graag 'geprikkeld' door columnisten, gastschrijvers, analisten en bloggers. Al proberen we onze algemene berichtgeving zo objectief mogelijk te houden.
Redactie KijkopBergenopZoom.nl