BERGEN OP ZOOM – De extra raadsvergadering van maandag 14 september maakte heel wat los. Enkele dagen ervoor hadden de vier wethouders van GBWP, VVD en D66 in een brief laten weten aan de burgemeester geen heil meer te zien in samenwerking met Ton Linssen als collega-wethouder. In eerste instantie reageerde Lijst Linssen met de boodschap zelf uit het college te stappen. Maandagmiddag echter werd duidelijk dat het aan de raad was om hier een keuze in te maken. Wat volgde was een enerverende avond met ‘harde woorden’, aldus Burgemeester Petter. Een impressie van de bijeenkomst.
De publieke tribune zit vol, het gonst in de wandelgangen en de raad zit klaar voor de ingelaste raadsvergadering. Opvallend is de nadrukkelijke aanwezigheid van politie op de Grote Markt, alsof er ergens rekening mee wordt gehouden. Om 19.00 uur opent de burgemeester de vergadering, waarbij hij Vrouwe Prudentia benoemt. Het beeld aan de voorgevel van het Oude Stadhuis staat voor verstandigheid, zedigheid en voorzichtigheid. De spiegel verwijst in haar hand verwijst naar zelfkennis. Na de formaliteiten zoals het vaststellen van de agenda geeft Petter het woord aan wethouder Arjan van der Weegen. Die verteld dat hij vrijdagochtend zelf Ton Linssen heeft geïnformeerd over de te verzenden brief.
Het woord is daarna aan de fracties. Natuurlijk mag Lijst Linssen als eerste het woord, vertegenwoordigd door fractievoorzitter Martine Suijkerbuijk. Zij leest een zeer geëmotioneerd betoog voor. Het is een aanval op vier wethouders die in haar ogen verantwoordelijk zijn voor “het tot de grond toe afbranden van onze wethouder en partijleider”. Termen als ‘walgelijk’ en ‘misselijk’ komen voorbij. Ze vindt het “onverteerbaar dat hij op oneigenlijke gronden en op zo'n onfatsoenlijke manier aan de kant wordt gezet”. Van de officiële beweegredenen gelooft ze ook niet veel; “De kern van het probleem zit dieper. Dit voltallige college, onder leiding van de voorman van de grootste partij, Arjan van der Weegen van GBWP, heeft gefaald.” Haar voorman Linssen zou meerdere pogingen hebben gedaan tot nauwer samenwerken, strakker besturen. Er is niet naar geluisterd. “Wat Lijst Linssen betreft, heeft dit college in volle omvang zijn bestaansrecht verloren.” Afsluitend vertelt ze waarom hij er zelf niet is: “Hij zou breken en dit heeft gevolgen voor zijn gezondheid.” Wel deelt ze een brief rond namens hem. De raadsleden krijgen een korte pauze om hier kennis van te nemen.
Brief van Ton
De boodschap van Ton Linssen in het schrijven is al even geëmotioneerd. Hij geeft aan “open en eerlijk, soms onhandig” het beste met de gemeente voor te hebben gehad maar verwijst ook naar de persoonlijke gevolgen voor hem en zijn gezin: “Mijn jongste dochter kijkt altijd in de krant. Ik heb haar uit moeten leggen waarom onze achternaam en mijn foto naast het woord ‘uitgespuugd’ en ‘angstcultuur’ staat. Ze is 7 jaar en ik heb haar moeten uitleggen wat ze daarover op school kan zeggen, want van andere kinderen zal ze vragen krijgen omdat kinderen in groep 4 ook thuis kranten zien liggen.”
Ook in deze brief wordt benadrukt dat de bestuurder veel pogingen deed om binnen het college een nieuwe koers op gang te krijgen. Wel geeft hij toe, zij het wat schoorvoetend (“in Nederland mag dit blijkbaar niet”), dat z’n uitlatingen over het ambtenarenapparaat niet zo handig waren. Daarna volgt een opsomming van voorbeelden; zaken die het college en de gemeentelijke medewerkers niet goed deden in zijn ogen. Het waren de redenen voor een oplopend conflict, stelt het schrijven. Daarbij krijgt ook burgemeester Frank Petter er indirect van langs: “Bergen op Zoom mist een leider. In de vorige perioden was deze er wel: Han Polman. Hij werkte teamversterkend. Zijn afwezigheid vind ik nog steeds een enorm gemis.” Linssen verwijst verder nog naar zijn voorstel om zoon Johan zijn plaats in te laten nemen en is verbaasd dat hier niet serieus naar gekeken is. Afsluitend vraagt hij de raad om een afgewogen oordeel, eindigend met: “Bergen op Zoom zit diep in mijn hart. En dat zal altijd zo blijven.”
De meningen van de fracties
Na de schorsing voeren de verschillende fractievoorzitters het woord. De eerste spreker is Evert Weijs namens GBWP. Die merkt op dat in de verklaring van Ton Linssen, deze zelf geen conclusie verbindt aan de vertrouwenscrisis. GBWP kan hem echter niet meer steunen, is het oordeel. Moeilijk maar onvermijdelijk. Bovendien heeft Lijst Linssen zelf al laten weten de coalitie te verlaten, vult hij aan. Gertjan Huismans van de VVD had de pijnlijke bijeenkomst graag willen voorkomen: “Het vertrouwen is opgezegd door de wethouders. De raad is opgeroepen door die wethouders om hier hun visie op te geven.” Afspraken om met één mond te spreken zijn regelmatig geschonden door Ton Linssen, aldus de VVD. Die zegt dan ook het vertrouwen in hem op. Chris Moerkerken namens D66: “Het is nogal uitzonderlijk dat collega’s op deze het vertrouwen opzeggen. De lijmpogingen werden bovendien verstoord door nieuwe incidenten.” D66 dient deze motie dus mede in, al hadden ze liever gezien dat Ton Linssen zelf ontslag nam.
Louis van der Kalle van de BSD is kritisch: “De coalitie wist toch waar ze aan begon?” vraagt hij zich hardop af. Ton Linssen is nooit veranderd. Heeft iedereen wel zijn best gedaan om dit te laten slagen? De motie van wantrouwen wordt niet volmondig door zijn partij onderschreven. Ieder raadslid mag zich daar persoonlijk over uitspreken. Annette Stinenbosch (CDA) heeft het over het gebrek aan onderling respect en vertrouwen. Het openbaar handelen van de wethouder kan niet, vindt haar fractie. Het CDA steunt de motie dus. Namens de PvdA voert Ad van der Weegen het woord. Hij snapt ‘de mens Ton Linssen’ en heeft in die zin begrip voor zijn brief. Volgens hem wil niemand Ton persoonlijk kwetsen. Verder is zijn afdeling vooral benieuwd naar het hoe-nu-verder. Peter van den Ouden (GroenLinks) is er klip en klaar over: Lijst Linssen is uit coalitie gestapt waardoor Ton Linssen niet langer kan blijven zitten. Ook hij vraagt naar het vervolg. De coalitie houdt maar 17 zetels over en dat is geen garantie voor stabiliteit, terwijl die in een lastige periode van bezuinigen hard nodig is.
Na nog een tweede termijn en de nodige uitwisselingen van meningen en visies stemt de raad voor de motie. Daarmee komt per direct een einde aan deze termijn voor Ton Linssen als wethouder. Nu is het aan Arjan van der Weegen (GBWP) om zo spoedig mogelijk een hernieuwd coalitievoorstel te doen aan de raad. Dat moet eigenlijk al op 24 september gebeuren tijdens de reguliere raadsvergadering.
Tekst: Mireille Hoetelmans & Hans-Jorg van Broekhoven
Foto: Mireille Hoetelmans