(Tekst: Han Verbeem, illustratie: Pixabay / Mohamed Hassan)
BERGEN OP ZOOM – Voor GBWP-raadslid en oud-wethouder Arjan van der Weegen zijn er geen heilige huisjes meer als het om de verhoging van gemeentelijke heffingen en belastingen gaat. Want als het komende jaar de financiéle tegenvallers zich blijven opstapelen, kan wat hem betreft zelfs het coalitieakkoord uit 2018 opengebroken worden. Bijvoorbeeld om de tot nu toe onaantastbare bevriezing van de lokale lastenstijging voor burgers (Inflatieniveau van 1,7 procent) op te heffen. Een OZB-stijging is daarmee een reële optie geworden om de gemeentelijke miljoenenschuld aan te pakken.
Voor de VVD is vooral het eigen verkiezingsprogramma leidinggevend bij het maken van keuzes. Financieel woordvoerder Joost Pals: "Met ons verkiezingsprogramma hebben we het mandaat van onze kiezers gekregen." Het coalitieakkoord is voor de liberalen een belangrijk document en komt op plaats twee. "Het akkoord is het resultaat van de afspraken waarover we compromissen over hebben gesloten, dus dat volgt heel kort op het verkiezingsprogramma", aldus Pals.
Belastingmaatregelen 2020
Donderdagavond heeft de raadscommissie BVS (Bestuur, Veiligheid en Samenwerking) zich gebogen over de belastingmaatregelen voor 2020. En het blijkt: ook de gemeente kan belastingen niet leuker maken voor de inwoners, maar wél makkelijker. Want niet alle fracties zijn het eens met voorgestelde maatregelen zoals het handhaven van de hondenbelasting. En de PvdA komt met een voorstel om de lasten naar draagkracht te verdelen: de OZB-belasting mag wat PvdA-raadslid Van Aken betreft fors omhoog, en de kwijtscheldingsregeling voor de minima kan verder uitgebreid worden. "Zo voorkom je dat de laagste inkomens in problematische schuldensituaties komen."
Keuzes maken onontkoombaar
"Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker", zo parafraseert Joey van Aken de slogan van de belastingdienst, Maar de wereld, zeker Bergen op Zoom, is weerbarstiger dan dat. Want in het licht van de miljoenenschuld en 3 miljoen bezuinigen, wordt de 'hete aardappel' gepasseerd. "We ontkomen er niet aan om keuzes te maken. De sterkste schouders de zwaarste lasten betalen: dan kom je bij de OZB. Want lastenverhoging is misschien niet leuk voor de inwoners, maar wel een middel om de schuldenlast aan te pakken – naast regorganisaties, taakstellingen en andere maatregelen. "Dan kan je dat maar beter gefaseerd aanpakken dan later in één keer met 100 procent." Het is overigens niet zo dat de inwoners de volledige rekening voor kun kiezen krijgen, benadrukt Van Aken.
Parkeertarieven
Ook een verdere stijging van de parkeertarieven is een oplossing. "Ook niet fijn voor de autobezitters, maar we voorkomen dan ook dat de binnenstad volstroomt met auto's." Verder pleit Van Aken voor meer sociaal beleid, door bijvoorbeeld kwijtschelding van gemeentelijke lasten toe te staan voor inkomens op 130 procent van het bijstandsniveau te stellen (is nu 120 procent); daarover kondigt hij voor de komende raadsvergadering een motievoorstel aan. "En de gemeente is de grootste schuldeiser van mensen in schuldproblematiek. "Daarbij zou ook kwijtschelding een verlichting kunnen geven.
Amendement CDA: parkeren Emplacement
Praten over keuzes moet mogelijk zijn, zegt ook Hans-Peter Verroen van het CDA. En ook over kwijtschelding is zijn partij bereid om 'sociaal mee te denken'. Het CDA zal een amendement inrichten om het Emplacement, de nieuwe straat achter het politiebureau, aan te merken als Vergunning-C parkeergebied. "En daarmee de parkeerdruk op Plein XIII te ontlasten."
Geen Kafka-situaties
Joost Pals (VVD) wil een verandering van de rioolbelastingen. En wat een mogelijk forse verhoging van de OZB betreft, zoals de PvdA oppert: "Wij voelen niets voor een lastenstijging. Prima dat deze belasting alleen meestijgt met het inflatieniveau van 1,7 procent." Ook de tarieven van huwelijksleges zijn wel érg fors, bijna 700 euro, als een paar op een locatie buiten het stadhuis of Markiezenhof wil trouwen. "Mensen zullen het nooit als een feest ervaren om belasting te betalen. Maar van een overheid mag wel verwacht worden, dat deze zich respectvol opstelt." Extreme belastingaanslagen, zoals onlangs een hobbyclub van treintjes is overkomen, hoort daar niet bij. "Hou de menselijke maat voor ogen en probeer Kafka-situaties te voorkomen." Veel van de voorstellen vloeien voort uit afspraken in het coalitieakkoord, dat mede door de VVD is ondertekend. Pals merkt in de commissievergadering echter op, dat zijn partij echter het eigen verkiezingsprogramma vóór het coalitieakkoord plaatst.
Toeristenbelasting
Lijst Linssen heeft, evenals de PvdA, er moeite mee dat de afbouw van de hondenbelasting in 2020 even in de ijskast wordt gezet, zegt Louis Weijten. "Waarom die 85.000 euro op deze manier doorschuiven?" Ook Lijst Linssen heeft twijfels over het uitbreiden van de kwijtschelding van lokale lasten. "Laat eerst de resultaten maar blijken", merkt Weijten op. Rik Simons (GBWP) stelt vraagtekens bij de voorspelling dat in 2020 minder restafval zal worden aangeboden door de huishoudens. Zijn partij komt met een voorstel om de toeristenbelasting met 1,50 euro per dag te verhogen. Daartoe dient GBWP een motie in.
Proefballonnetje Plein XIII
Gertjan Huismans (fractie Punt): "Nog steeds zijn wij de gemeente in de regio met één van de hoogste woonlasten, op Roosendaal na. Met deze begroting komen we de winter nog wel door. "Als je mensen helemaal in de watten legt, dan verdwijnt de verantwoordelijkheid om aan het werk te gaan", ageert hij richting de PvdA, naar aanleiding van Van Akens' pleidooi voor lastenverlichting van de minima. Verder heeft Huismans moeite met dure 'proefballonnetjes' die het college oplaat, zoals het plan om Plein XIII op de schop te nemen. Ook vraagt hij zich af of "de burgers wel uit te leggen is" waarom de tarieven van afvalophaler Saver fors omhoog gaan.
Zelf zuiveren water door bedrijven
Carinne Elion (D66) wil best een hernieuwd debat aangaan over de toekomst van de hondenbelasting. Verder vraagt ze zich af wat de gevolgen voor de gemeentelijke inkomsten zijn, als bedrijven zelf water gaan zuiveren en recylen en dus minder gebruik maken van de riolering. Steunpunt BoZ heeft er moeite mee om de afbouw van hondenbelasting terug te draaien. "We hebben de afschaffing nu eenmaal beloofd aan de hondenbezitters", zegt Ton van Dorst. Theo de Jong (SP) sluit zich aan bij het betoog van de PvdA om de schuldenlast aan te pakken door het kwijtscheldingsbeleid uit te breiden. "Ook wij willen het percentage oprekken tot 130 procent."
Kostenloos VOG-verklaringen voor vrijwilligers
Reinoud Krijnen (Samen0164) vraagt zich af of de gemeenten aan vrijwilligers van vereniging gratis de vaak wettelijk benodigde VOG-verklaringen (verklaringen van goed gedrag) kan verstrekken. Hij ziet strijdig beleid: "Waarom enerzijds geld steken in de binnenstad en tegelijk de parkeertarieven verhogen en de binnenstadsbezoekers wegjagen?", zegt Krijnen. Hij zal een voorstel van de PvdA dan ook niet steunen om de parkeerheffingen nóg verder op te voeren. GroenLinks wil dat de afvalheffing besteed wordt aan het verder beperken van (rest)afvalstromen, zegt Selin Karar. Zij pleit bovendien voor nog meer duurzaamheid in het beleid.
BSD principieel tégen
Louis van der Kallen (BSD) stemt om principiéle redenen tégen de belastingvoorstellen, omdat de BSD ook tégen de begroting heeft gestemd – zo verklaart Louis van der Kallen. Er is verder een verband tussen schulden onder burgers en het beroep dat ze doen op regelingen zoals kwijtschelding en andere vormen van ondersteuning, "Door schulden kwijt te schelden, kan de gemeente besparen op andere vormen van steun."
Reactie college:
De kwijtschelding van lokale lasten kan niet zomaar aangepast worden, reageert wethouder Annette Stinenbosch. Want andere overheidsinstanties, zoals het waterschap, hanteren een zelfde norm en dan zou dat niet meer op elkaar aansluiten. De reden waarom de hondenbelasting één jaar ongewijzigd blijft, heeft te maken met de zogeheten perceptiekosten ( de kosten die de gemeente moet maken om de belasting te kunnen innen). Over de ontwikkelingen van Plein XIII, waarnaar fractie Punt verwijst, kan de wethouder niet reageren."Dan zou ik buiten de orde van de vergadering zijn", zegt ze. Omtrent het zuiveren van rioolwater door bedrijven die het "op een andere manier zouden dumpen" heeft de wethouder geen indicatie of dit iets zou betekenen voor de rioolinkomsten van de gemeente. Op de suggestie van Samen0164 om VOG-verklaringen gratis toe te kennen aan vrijwilligers, doet de wethouder de toezegging om hiervoor beleid te maken. De raadsleden worden hierover per mail verder geïnformeerd.