Adam Ahajaj (24) is raadslid voor de PvdA in de gemeenteraad van Bergen op Zoom. Per oktober 2019 behoort hij tot de Bergse politici die af een toe een gastcolumn aanleveren over een onderwerp dat hier speelt.
Het kan niemand meer ontgaan zijn, als land zijn we op dit moment in een crisis beland. En in tijden van crisis laten mensen hun ware gezicht zien. Afgelopen week was er veel te doen over het farmaceutische concern Roche. Het bedrijf bleek de reden dat Nederland niet massaal op het coronavirus kan testen, de enige in Nederland met een recept voor testkits. Het bedrijf weigerde echter het recept ervan vrij te geven, zodat andere bedrijven ook testkits kunnen produceren.
door: Adam Ahajaj
Dat de farmaceutische industrie miljarden verdiend door torenhoge prijzen te vragen broodnodige medicijnen was al langer bekend. Maar dat zij ook in staat bleek om, notabene in crisistijd, de nationale volksgezondheid ondergeschikt te maken aan hun eigen financiële belang hadden weinigen verwacht. Mensenlevens in het geding of niet, alles draait om de winst. De aandeelhouders moeten tenslotte hun dividend blijven ontvangen.
Hufterig en egoïstich
Deze kwestie staat niet op zichzelf. Veel multinationals gedragen zich ook in deze tijd ronduit hufterig en egoïstisch. Zo ook de Rabobank, zo bleek gisteren wel uit een uitzending van Buitenhof. Op de vraag van de presentator over waarom het rentetarief voor ondernemerskredieten nog altijd bijna 10 procent is, verwijs de bestuursvoorzitter met zoveel woorden door naar de overheid. Als men het percentage omlaag wil, moet de overheid het maar meebetalen (en dus het volk), zo is de standaardgedachte blijkbaar bij dit soort banken. Wanneer klanten van de bank ‘rood staan’, moet er een forse debetrente van maar liefst 12,9 procent betaald worden. Crisis of niet, baan of niet, inkomen of niet. U zal betalen! En ondertussen kunnen banken bijna gratis miljarden euro’s lenen op dit moment.
Herschikken van prioriteiten
Wat deze crisis wat mij betreft laat zien, is dat we als samenleving moeten nadenken over een herschikking van onze prioriteiten. Wie zijn de helden van deze crisis? Mensen uit de zorg, leerkrachten, politieagenten en de wetenschap. U raadt het al, precies de sectoren waar de afgelopen jaren keihard op bezuinigd is. Wie zijn de kwetsbaren van deze crisis? Ouderen, daklozen, mensen met een kleine beurs en natuurlijk ondernemers. Dit zijn de groepen die voluit (financiële) steun verdienen in deze tijd èn daarna.
Fundamentele systeemwijziging
Het mag duidelijk zijn, het systeem is failliet. Het valt niet meer uit te leggen dat de economische ruggengraat van onze samenleving (ondernemers, mensen uit de zorgen, docenten, politieagenten, brandweermannen) in deze tijd leeft van ‘paycheck to paycheck’, terwijl grote multinationale bedrijven, de farmaceutische industrie en banken nooit water bij de wijn doen. Zelfs niet in crisistijd. Sterker nog, ze komen er beter uit. Hopelijk leidt deze crisis tot een fundamentele systeemwijziging waarbij prioriteiten worden gerangschikt naar behoefte van de samenleving. En niet naar behoefte van een kleine club, invloedrijke mensen en sectoren.