‘Hij wilde altijd zijn hotelkamer met het balkon, en géén andere!’

De 82-jarige Richard Hugh de Salaberry Wotherspoon met naast hem zijn zoon Doug. (Tekst en foto: Han Verbeem)

BERGEN OP ZOOM – Dit weekeinde zijn de herdenkingen van 75 jaar bevrijding. Ook uit Canada zijn tientallen bezoekers overgekomen die de gebeurtenissen van nabij willen bijwonen. Het zijn veelal familieleden van veteranen, de militairen van de twee regimenten die Bergen op Zoom op 27 oktober 1944 hebben bevrijd: het South Alberta Regiment en het Lincoln And Welland-regiment. De bevrijders zelf zijn inmiddels overleden maar hun kinderen en kleinkinderen blijven de band met Nederland aanhouden. Zo ook de 82-jarige Richard Hugh de Salaberry Wotherspoon uit Ontario, zoon van commandant Gordon Dorward 'Swatty' de Salaberry Wotherspoon (1908-1988). Van hem zijn de legendarische woorden over de inname van Bergen op Zoom (uitgesproken tegen Bill Cromb, de commandant van het Lincoln and Welland): "Hell Bill, let's take the damn'd place!"

Richard Wotherspoon is de zoon van de toenmalige commandant van het South-Alberta regiment. Zijn vader vertelde thuis weinig over zijn oorlogservaringen in Europa, zegt Wotherspoon. Na de bevrijding is Swatty wel eens naar Nederland teruggekeerd en heeft in hotel De Draak gelogeerd, waar hij tijdens de bevrijdingsdagen ook verbleef. "Hij wilde dan exact dezelfde kamer, die met het balkon aan de Grote Markt." Het is overigens aan dit balkon dat op 27 oktober 1944, om 16.40 uur exact, de Nederlandse vlag is gehesen.

Historische grond

Richard zelf is in 1997 voor het eerst naar Nederland gegaan en heeft sindsdien diverse keren de herdenkingen bijgewoond. Drie jaar geleden was hij hier voor het laatst en hoewel zijn gezondheid een half jaar geleden nog onzeker leek, is het hem toch gelukt bij de 75-jarige herdenking te zijn. Inmiddels zijn ook Richards zonen Doug, Richard en Gordon als derde generatie met hem meegegaan. En zelf logeren ze tijdens deze dagen óók in De Draak. Het is voor hen historische grond en een bezoek aan de erebegraafplaats is voor Richard en zijn zoons bijna een 'pelgrimage'. Ze zijn enkele dagen geleden in Frankrijk aangekomen en volgen de route die het Sout-Alberta regiment sinds D-day (6 juni 1944) heeft afgelegd: via Caen naar België en vervolgens via de Brabantse Wal in noordelijke richting naar Oost-Nederland, en daar de grens over tot in Duitsland. Het zijn zware dagen, zeker voor Richard. Maar ook al is de oorlog inmiddels driekwart eeuw voorbij: de herinnering blijft en wordt doorgegeven aan nieuwe generaties.