(Illustraties: Pixabay / Mohamed Hassan)
De gemeente koopt en verkoopt met regelmaat grond. Bijvoorbeeld voor de realisatie van woonwijken en bedrijventerreinen. Dat gebeurt via het gemeentelijke grondbedrijf, waarJoost in een eerder artikel al over schreef.
door: Joost Pals, gemeenteraadslid en financieel woordvoerder VVD
Naast zulke grootschalige plannen zijn er ook kleinere transacties. Soms heel klein, als het gaat om de verkoop van “snippergroen”: enkele vierkante meters aan plantsoen die mensen bij hun tuin willen betrekken. Je hebt ook grondtransacties zoals laatst met het bedrijf Protix, waar de gemeente gronden heeft verkocht aan de provincie. Grond die wordt verpacht aan het bedrijf.
Niet rijker
De verkoop van die grond gaf een opbrengst van 4,8 miljoen euro voor de gemeente. De schuld van de gemeente neemt ermee af. Dat is fijn. Tegelijkertijd moeten we beseffen dat daarmee de bezittingen eveneens afnemen. Zowel de activa als de passiva gaan omlaag. De gemeente is er niet rijker van geworden.
Oog voor groei
De grond is in 2018 voor 4,7 miljoen euro aangekocht. De boekwaarde zal een gelijke orde van grootte hebben. Het is alsof je je woning verkoopt tegen de prijs die je er twee jaar geleden voor hebt betaald. Financieel niet al te spannend, maar vanuit economisch perspectief is het natuurlijk wel heel goed dat zo’n innovatief bedrijf zich hier heeft gevestigd. En dat ook de provincie oog heeft voor verdere groei. Dat terzijde.
Grenzen aan bestemmingsplannen
De bestemming van een perceel in het bestemmingsplan is van grote invloed op de waarde. Een stuk bosgrond is veel minder waard dan een bouwkavel. De gemeente heeft de bevoegdheid om bestemmingsplannen vast te stellen. Daarmee kan de bestemming van een stuk grond veranderen – en dus ook de waarde ervan. Er zitten wel grenzen aan, want als de gemeente buiten de bebouwde kom een woonwijk wil maken, zal de provincie daar een stokje voor steken als dat niet past binnen het provinciale beleid.
Financiële betekenis
De gemeente heeft zo’n 260 miljoen euro schuld. Zou je een gebied van circa 1 kilometer bij 1 kilometer van de bestemming bosgrond wijzigen naar de bestemming woningbouw en dat verkopen tegen een marktconforme prijs, dan is de schuld weg. Ja, heel kort door de bocht en los van de discussie of het wel wenselijk is om 1km2 bos te bebouwen. Ik wil er slechts mee duidelijk maken hoe groot de financiële betekenis is van de bestemming van een stuk grond.
Vraag en aanbod
Wat is een stuk grond waard? Naast de bestemming die het heeft, komt het natuurlijk ook aan op hoe graag de koper het wil hebben. Of hoe graag de verkoper er vanaf wil. Vraag en aanbod. Het is niet handig om bij de aankoopmakelaar al te enthousiast te zijn over een woning die je overweegt te kopen.
Openbaarheid plannen
Daar doet zich iets bijzonders voor. Een gemeente is over het algemeen open over de ambities. Daarover wordt in de media geschreven. De gemeenteraad discussieert in openbaarheid over de plannen. Dat hoort ook zo, maar het komt de onderhandelingspositie van de gemeente niet altijd ten goede. Als de gemeente plannen maakt om op landbouwgrond een bedrijventerrein te realiseren, dan is het interessant voor speculanten om die grond snel aan te kopen. Want die grond gaat dan meer waard worden.
- Waarde creëren door de bestemming te wijzigen… daar gaat Joost in een volgend artikel nader op in.