De belofte die doorgaat: 75 jaar Maria Ommegang in beeld gebracht

Vlnr op de foto: Schrijver Ad Rooms, voorzitter Frans de Vos (Stichting Maria Ommegang) en Kapelaan Ooijens. (Tekst en foto's: Han Verbeem)

BERGEN OP ZOOM – Het is een boek vol verhalen, foto's en historisch beeldmateriaal. De nieuwe uitgave van schrijver Ad Rooms is vrijdagavond gepresenteerd voor pers en publiek: 'De belofte die doorgaat', over 75 jaar Maria Ommegang. De fotografie in het boek is van Dick Vermaas. Ook zijn er unieke afbeeldingen te zien van de allereerste naoorlogse tochten, afkomstig uit een film van het toenmalige Polygoon bioscoopjournaal. Voor de boekpresentatie heeft de organisatie een toepasselijke omgeving uitgezocht, de Mariakapel van Het Markiezenhof. Behalve de schrijver, fotograaf en de vele medewerkers was ook kapelaan Ooijens zélf aanwezig, in de persoon van een acteur die Ooijens overtuigend weet neer te zetten.

Met de herdenking van 75 jaar bevrijding verschijnen tal van boekwerken en publicaties over het einde van de Tweede Wereldoorlog in West-Brabant. Het boek van publicist Ad Rooms en fotograaf Dick Vermaas is daar één van en zeker niet de minste. De Maria Ommegang is namelijk van grote betekenis voor de Bergse samenleving, en vooral vanuit verenigingsoogpunt. Sommige families doen al generatie op generatie mee aan de tocht. 

Plechtige belofte van kapelaan Ooijens

De geschiedenis van de Maria Ommegang gaat terug tot 15 augustus 1942, toen kapelaan W. Ooijens van de Heilge Maagdkerk (nu theater De Maagd) de plechtige belofte deed om na de oorlogs jaarlijks een dankstoet voor de Heilige Maagd Maria te houden, als Bergen op Zoom bespaard zou blijven van het oorlogsgeweld. En inderdaad bleef de stad grotendeels behouden – op de inslagen van de V2-raketten bij V&D en het oude politiebureau na. Zo is vanaf 1945 de eerste Maria Ommegang gehouden, destijds nog op de 15e augustus, oftewel de feestdag van Maria Tenhemelopneming. Maar eigenlijk, zo legde Ad Rooms zijn toehoorders uit, gaat de oorsprong van de ommegang nóg verder terug. Tot aan de Middeleeuwen, de Helige Kruisommegang van 1360. Deze ging jaarlijks door de straten van Bergen op Zoom, tot de stad in 1572 onder protestants gezag kwam te staan.

Anekdotes

Het boek is méér dan alleen een kijk- en leesboek met historische feiten en annekdotes -die zijn er overigens volop, zoals het jongetje dat voor het eerst met de Ommegang mee mag doen en aan z'n ouders vraagt wanneer nu de Nar en Prins komen. De publicatie is vooral een document voor toekomende generaties. Dat zei ook Kapelaan Ooijens, die als personage zijn opwachting maakte tijdens de boekpresentatie: want ook in de tijd van nu is de traditie onder jongeren nog springlevend. Ondanks de ontkerkelijking die de samenleving in de naoorlogse periode heeft doorgemaakt. Daarom geeft hij het eerste exemplaar door aan één van de jonge deelneemstertjes: het meisje Maria (hoe kan het ook anders) dat al tien jaar meedoet, dit jaar als de Vreugdenbloem. Maria, haar broertje en ouders glunderden van trots. "De Maria Ommegang is bij ons echt een familietraditie", zegt haar moeder na afloop. Ze doen ook allemaal mee. Het blijkt: de Ommegang zit inmiddels verweven in het DNA van de Bergenaren. Ooijens kan na driekwart eeuw met tevredenheid terugblikken op zijn nalatenschap.

Video: Kapelaan Ooijens is als historisch personage even teruggekeerd en vertelt tijdens de boekpresentatie over de betekenis van de Maria Ommegang voor de huidige generaties.