Foto: Burgemeester Frank Petter opent het Serendipiteit-symposium, en ook collegelid Evert Weys hield daags na zijn beëdiging zijn 'maiden speech' als wethouder. Volgende foto's: Dr. ir. Olga Haenen van het HAS InVis-lectoraat en een artist-impression van de nieuwe huisstijl van het Suikerlab. De ruimten in het complex worden momenteel via EasySpaces aan bedrijven en onderzoekscentra verhuurd. (Foto's: KijkopBergenopZoom.nl)
BERGEN OP ZOOM – Terwijl de Bergse politiek de wonden likt na het 'hoge woord' van het college -er komt géén hbo-opleiding in de stad- staan de ontwikkelingen het Suikerlab zélf niet stil. Géén zetel voor een hbo-vestiging maar wél een krachtige groeikern van de agrofood-kenniseconomie in de Zuidwestelijke Delta. Vrijdagmiddag was in het voormalige IRS-onderzoekscentrum aan de Van Konijnenburgweg een mini-symposium met zo'n zeventig genodigden uit onderwijs, bedrijfsleven en lokale overheden. En ja, de HAS participeert volop in het Suikerlaboratorium – zo bevestigt Godfried Hijl, development director van HAS Hogeschool. Bijvoorbeeld op het gebied van eiwitanalyses: het InVis-lecoraat van de HAS werkt nauw samen met nieuwe bedrijven in de Zuidwestelijke Delta, zoals het vorig jaar in Bergen op Zoom neergestreken Protix Biosystems.
Door: Han Verbeem
Het mini-symposium in het IRS-gebouw had het thema 'serendipiteit'. Een uit het Latijn afkomstige uitdrukking die zoveel betekent als 'een onverwachte vondst'. Je zoekt een oplossing voor een probleem maar vindt al zoekende iets totaal anders, iets onverwachts maar véél beters dan je in gedachten had. Zoals onderlinge samenwerkingen, netwerkconnecties met ontdekkingen van onvoorziene crossovers en product-marktcombinaties.
Zevenmijlslaarzen
De ontwikkeling van het Suikerlab gaat met zevenmijlssprongen vooruit. Protix Biosystems, een belangrijke producent van diervoedingsstoffen, gaf een indrukwekkende presentatie bij de workshop over eiwitanalyses. Het uit Dongen afkomstige Protix heeft zich vorig jaar in Bergen op Zoom gevestigd met een insectenkwekerij. Zo zijn insecten de grote schoonmakers van de natuur en een belangrijke schakel in de feed-keten. Deze eten organisch afval op, zuiveren het van ondermeer bacterien en de beestjes zelf blijken vanwege hun hoog eiwitgehalte uitstekende basis voor diervoer; ondermeer voor vissen. En dat sluit weer aan bij het nieuwe lecotraat InVis van de HAS, die inderdáád al flink aan de weg timmert in het Suikerlab. Lecor dr. ir. Olga Haenen vertelde over de research naar een duurzame en voedselveilige insecten- en viskweek.
Netwerken
Waar ligt hier de serendipiteit? Misschien wel bij de zuivering van oppervlaktewater van nu nog moeilijk te zuiveren medicijnresten, microplastics en nanoplastics. Gedachten die zomaar ontstonden in de onderlinge netwerkgesprekken na afloop van het symposium en waarbij -niet geheel toevallig- ook diverse waterschapsvertegenwoordigers aanwezig waren. Micro- en nanoplastics zijn microscopisch kleine plasticdeeltjes die via afvalwateringssystemen in ons water terecht komen. Deze deeltjes zijn voor het oog niet zichtbaar maar kunnen de natuur schade aanbrengen, zoals onvruchtbaarheid bij vissen en overige waterdieren. De gevolgen voor de mens zijn nog niet volledig bekend maar het is inmiddels wél duidelijk dat microplastics via muggen vanuit bijvoorbeeld vervuilde rivieren terecht kunnen komen bij natuurrijke 'schone' watersystemen.
Schoonmakers van Moeder Natuur
Tegelijk zijn er weer andere insecten die de microplastics kunnen verwerken en digesteren (verteren). Kortom: ook hier kan een rol weggelegd zijn voor de nijvere schoonmakertjes van Moeder Natuur. En insecten zouden zomaar ingezet kunnen worden bij waterzuiveringsinstallaties of het verbeteren van waterkwaliteit in probeemplassen zoals de Binnenschelde – zeer voedingsrijk aan ondermeer fosfaten. Nu wil de gemeente -samen met het waterschap- de fosfaten in de bodem binden door toevoeging van magnesiumzouten. Een dure, kunstmatige ingreep. Waarom niet de natuur haar werk laten doen? Het zou het onderzoeken zeker waard kunnen zijn. En wie weet waar deze serendipiteit dan uiteindelijk toe leidt…