De bijstand wordt geacht een vangnet te zijn, stelt Louis van der Kallen in een opinieartikel. Een vangnet, van waaruit de ontvangers geacht worden zich weer uit omhoog te trekken naar een positie dat zij – ook financieel – weer voor zichzelf kunnen zorgen. Daartoe zijn er allerlei plannen bedacht om de bijstandtrekkers te helpen weer financieel zelfstandig te worden. Maar is er eigenlijk wel sprake van échte hulp?
door: Louis van der Kallen, raadslid BSD en AB-waterschapsbestuurder
Zo worden en werden uitkeringstrekkers gestimuleerd ondernemingen op te zetten en maatschappelijk te participeren bijvoorbeeld met behulp van een stichting structuur. Dat klinkt logisch, rechtvaardig en verstandig. Helder is ook dat de weg van uitkeringstrekker naar succesvol ondernemerschap lang en grillig kan zijn. Niet ieder ondernemingsplan of ideaal leidt snel tot het zo gewenste succes. Zeker in een tijd van razendsnel oplopende werkloosheidscijfers en toenemende armoede is het mooi als mensen een start proberen te maken met een (nieuwe) onderneming of stichting om daarmee iets te betekenen voor zichzelf en de samenleving.
Mijnenveld
Het Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen (BBZ) is voor menig beginnend ondernemer een mijnenveld. Zo blijkt een marginale zelfstandige geen zelfstandige als bedoeld in het BBZ. Marginaal zelfstandigen zijn zelfstandigen die slechts een bescheiden inkomen genereren uit hun bedrijfje. Feitelijk kan een sociale dienst je op enig moment en soms zelfs al bij de start tot marginaal zelfstandige verklaren. De gevolgen zijn groot en buitengewoon ontmoedigend als je probeert je financieel en mentaal uit de armoede van de bijstand te verheffen. Sterker nog: je wordt verder in de armoede gedrukt.
Gekort
Dat het netto inkomen wat een zelfstandige genereert geheel of grotendeels gekort wordt op de uitkering, snapt iedereen en vindt iedereen logisch. Als je tot marginaal zelfstandige door de sociale dienst wordt verklaard wordt niet je netto inkomen verkregen uit je bedrijfje gekort op je uitkering, maar het gehele inkomen. “Bij de vaststelling van het in aanmerking te nemen inkomen is geen ruimte voor verrekening van verwervingskosten. Directe en indirecte bedrijfskosten blijven in beginsel dus buiten beschouwing en worden niet op de inkomsten in mindering gebracht.” “Alle eigen inkomsten van bijstandsgerechtigden, waaronder begrepen worden de inkomsten uit marginale zelfstandige activiteiten dienen in beginsel voor 100% in mindering te worden gebracht op de van toepassing zijnde bijstandsnorm.” Aldus Centrale Raad van Beroep uitspraken.
Echte hulp
Dit betekent concreet dat als je tot een marginale zelfstandige wordt verklaard door de sociale dienst je kosten als inkoop, porto, verpakking en bankkosten vaak niet verrekend kunnen worden om te komen tot het netto inkomen. Je wordt dan voor de volle 100 % van de omzet gekort op je uitkering. Hoe ‘geweldig’ helpt de wetgever de uitkeringstrekker om uit de armoede te komen. Je wordt er feitelijk als marginale zelfstandige verder in gedrukt. Tijd voor verandering. Tijd voor echte hulp. Tijd voor rechtvaardigheid!
Afbeelding: Pixabay