Op 6 juni 1944 (D-day) landden geallieerde strijdkrachten, waaronder de 3e Infanteriedivisie en de 2e Pantserbrigade van het Canadese 1e Leger, in Normandië. UIteindelijk zouden de Canadezen in oktober 1944 de opdracht krijgen om de Scheldemond te bevrijden en de toegang tot Zuid-Beveland te veroveren. (Foto: Pixabay)
BRABANTSE WAL – Vandaag is het 75 jaar geleden dat de geallieerde invasie op het strand van Normandië begon: D-Day. Operation Suitcase leidde in oktober 1944 tot de bevrijding van Bergen op Zoom en de Brabantse Wal door de Canadese strijdkrachten, als onderdeel van de Slag om de Schelde: de slag die ook centraal zal staan bij de nationale herdenkingen. De Stichting Bevrijding Brabantse Wal heeft het overzicht bekendgemaakt van de activiteiten die vanaf deze zomer op het programma staan rondom 75 jaar bevrijding Brabantse Wal.
De website van de stichting is vernieuwd en nog steeds komen er activiteiten bij. Ook is er een speciale Herdenkingsmars gecomponeerd door Steven Dietvorst, saxofonist en arrangeur van het orkest van de Koninklijke Luchtmacht. Daarnaast doen tal van verenigingen en organisaties mee aan het herdenkingsjaar. Van schoolmusicals tot concertoptredens, van lezingen tot wandelroutes: hieronder een overzicht.
- Donderdag 13 juni
RONCALLI SCHOLENGEMEENSCHAP BRENGT MUSICAL 'OORLOGSWINTER'
Leerlingen van de Junior Musical Class van de Roncalli scholengemeenschap brengen een semiprofessionele uitvoering van de musical Oorlogswinter.
- Opening 13 juni, te bezoeken tot mei 2020
HET DILEMMA DOOLHOF VAN BRABANT REMEMBERS
Het Dilemma Doolhof aan de Rutershovenweg wil mensen laten ervaren wat het is om zo’n keuze te moeten maken. Om je eigen weg te zoeken door dat doolhof, letterlijk en figuurlijk.
- 22 t/m 26 juli
JONGEREN VAN THE DUTCH BEARS LOPEN EN FILMEN BEVRIJDINGSROUTE
Een groep van vier studenten gaat een deel van de bevrijdingsroute lopen die de Canadese bevrijders in 1944 in onze streek hebben afgelegd. Het betreft een route vanaf het vliegveld bij Brasschaat naar Bergen op Zoom.
- Zomer en najaar 2019
WANDELROUTES MET APP LANGS OORLOGSRELICTEN BRABANTSE WAL
De app-wandelroute met foto’s, teksten en gesproken teksten loopt vanaf de Canadese begraafplaats, via diverse plaatsen waar oorlogsrelicten in de regio te vinden zijn.
- Zaterdag 31 augustus
OFFICIELE START HERDENKING SLAG OM DE SCHELDE
Op 31 augustus 2019 wordt in Terneuzen het startsein gegeven van het nationaal bevrijdingsjaar. Er wordt gewerkt aan een groot maritiem spektakel op de Westerschelde.
- 27 september t/m 4 oktober
FOBOZ FOTOMANIFESTATIE ‘VRIJ’
Fotoclubs hebben zich verenigd bij de plannen voor een fotomanifestatie met het thema: 'VRIJ'. Naast alle amateurfotoclubs van de Brabantse Wal en enkele jonge professionele fotografen doen hieraan mee. Start van dit project vindt plaats op de Grote Markt.
- 17 T/M 27 oktober
'SUPERSUM' OPENLUCHT SPEKTAKELSTUK STICHTING DE VIERSCHAAR
Speciaal voor het jubileum van 75 jaar Bevrijding Brabantse Wal voert Stichting De Vierschaar een openluchtspel op over de Tweede Wereldoorlog in deze regio. Het is een fictief verhaal, tegen het decor van de gebeurtenissen in stad en streek, waarin intrige, spanning, drama maar ook humor onderdelen zijn van de productie.
- 19 oktober tot 5 mei 2020
EXPOSITIE SLAG OM DE SCHELDE
Het Markiezenhof toont een expositie over de Slag om de Schelde. Aan dit project wordt door meerdere partijen een bijdrage geleverd, te weten regionale verzamelaars, Stichting Veteranen & Kunst en het West-Brabants Archief. Ook de bibliotheken van Hoogerheide, Steenbergen en Woensdrecht doen mee.
- Vrijdag 25 oktober
Scholenprogramma met kinderdefilé
Binnen het scholenproject 'Vrijheid', dat dit jaar in samenwerking met Stadlander Buurtcultuurfonds en SBBW wordt uitgevoerd, wordt toegewerkt naar een op vrijdag 25 oktober te houden kinderdefilé. Dit met als voorbeeld de grote toertocht met militaire voertuigen op zaterdag door de binnenstad van Bergen op Zoom, waarbij ook een defilé wordt afgenomen.
- Vrijdag 25 oktober
BEVRIJDINGSCONCERT
Het orkest van de Koninklijke Luchtmacht geeft een concert in Stadsschouwburg De Maagd. De verderer invulling van dit concert wordt in de zomer van 2019 bekend.
- Oktober 2019
BOUW REPLICA SHERMAN TANK
De replica van een Shermantank, zoals die werd gebruikt bij de bevrijding van de Brabantse Wal, wordt gebouwd in samenwerking met de Stichting Decorbouw Groot Arsenaal. Deze middelzware tanks waren in gebruik bij het Canadese South Alberta Regiment. Dit regiment speelde, samen met het Lincoln & Wellandregiment, een belangrijke rol bij de bevrijding van stad en streek.
- Zaterdag 26 oktober
HARMONIE WACHTPOST 13 XXXL
Gelegenheidsorkest Wachtpost 13 XXXL neemt met meer dan 100 muzikanten van de Brabantse Wal deel aan het defilé dat door de binnenstad van Bergen op Zoom trekt.
- Zaterdag 26 oktober
BEVRIJDINGSTOERTOCHT EN DEFILÉ
De tocht gaat via Zuid-Beveland naar Bergen op Zoom. Onderweg sluiten een Woensdrechtse en een Steenbergse colonne aan. Aan de toertocht nemen meer dan 80 legervoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog deel. Vanaf de Canadalaan vertrekken de voertuigen naar de startlocatie van het Bevrijdingsdefilé aan de Gedempte Haven.
- Zaterdag 26 oktober
ONTVANGST COLONNE LEGERVOERTUIGEN IN DE CANADALAAN IN BERGEN OP ZOOM
In de ochtend van 26 oktober, vertrekken drie colonnes met oude legervoertuigen vanuit Zeeland en de gemeenten Steenbergen en Woensdrecht naar Bergen op Zoom. Net als in 2009 en 2014 zullen deze voertuigen in de middag van die dag verzamelen in de Canadalaan. Op zaterdag 26 oktober hangen de Canadese vlaggen in de hele straat te wapperen. Daarnaast worden de chauffeurs van de colonne verwelkomd met koffie, thee en iets lekkers. Later in de middag nemen de voertuigen deel aan het militaire defilé in het centrum van de stad.
- Zaterdag 26 oktober
TAPTOE GROTE MARKT
In 2019 wordt de Taptoe speciaal vanwege 75 jaar bevrijding gehouden in het weekend dat de bevrijding van Bergen op Zoom wordt herdacht; zaterdag 26 oktober 2019. Aan de taptoe doen (militaire) muziekkorpsen mee, waaronder de band uit Canada.
- Zaterdag 26 oktober
HERDENKINGEN BEVRIJDING BERGEN OP ZOOM
De herdenkingen die jaarlijks op 27 oktober plaatsvinden op de Britse oorlogsbegraafplaats aan de Ruytershoveweg, bij het Arnoldus Asselbergs Plantsoen en achter de Gertrudiskerk in de Thaliatuin, zouden qua datum in 2019 samenvallen met de grote herdenking op de Canadese begraafplaats. Daarom is besloten om deze op zaterdagochtend 26 oktober te houden.
- Zaterdag 26 oktober
LIBERATION CONCERT / BEVRIJDINGSFEESTAVOND
De bevrijdingsfeestavond gaat plaatsvinden in de Zaal den Enghel in Bergen op Zoom. De avond staat volledig in het teken van de Bevrijding en via het programma van de avond en de aankleding van de zaal wordt een verbinding gelegd met de dagen van kort na de bevrijding in 1944.
- Zondag 27 oktober
MEMORIAL DAY OF CANADA IN THE NETHERLANDS
Vanaf 2014 vindt er jaarlijks een uitgebreide herdenkingsceremonie plaats op de Canadese begraafplaats aan de Ruytershoveweg. Deze ceremonie wordt in nauwe samenwerking met de Canadese overheid georganiseerd. Bergen op Zoom is door hen aangewezen als de plaats waar de herdenking van alle omgekomen Canadese militairen in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog, wordt gehouden. Voorafgaand aan deze herdenkingsplechtigheid is er een oecumenische viering in de St. Gertrudiskerk
- Zondag 27 oktober
KERKDIENST 'ZING VAN BEVRIJDING' (werktitel)
In de Ontmoetingskerk is een bijzondere middagdienst (vesper) met de werktitel ‘Zing van bevrijding’. Medewerking wordt verleend door het projectkoor “Rond de Brabantse Wal“ onder leiding van Annemiek Vogels en een aantal jeugdige solisten. Voorganger is ds. Willem Vermeulen.
- Zondag 27 oktober
CONCERT DOOR HÉT CONCERTKOOR
In nauwe samenwerking met Zeeland worden in het najaar van 2019 concerten gegeven door 4 koren uit Zeeland en Brabant. Het concertprogramma biedt rijk gevulde muzikale menukaart waarvan iedere deelnemer en bezoeker zijn of haar favoriete gerecht kan uitkiezen.
- 2019 -2020
REALISATIE BEZOEKERS INFORMATIE CENTRUM
Doel van dit bezoekersinformatiecentrum bij de militaire begraafplaatsen is een vaste, fysieke ruimte te bieden aan exposities, materialen en initiatieven die een directe link hebben met deze erevelden of de waarden waarvoor de gevallen soldaten streden. Het moet een plaats worden waar verhalen samenkomen en de herinnering levend wordt gehouden. Dit om toekomstige generaties te informeren en te inspireren.
- 2 november
‘VAN DUINKERKENS VERZET TEGEN HET NATIONAALSOCIALISME
Thema-bijeenkomst in bibliotheek Het Markiezaat. De Tweede Wereldoorlog loopt als een rode draad door het leven van Anton van Duinkerken. Van Duinkerken heeft publiekelijk stellinggenomen tegen het opkomende nationaalsocialisme voorafgaand aan de oorlog, hij heeft geïnterneerd gezeten als krijgsgevangene tijdens de oorlog en hij was voorzitter van de Bevrijdingsfeesten in Amsterdam.
- 8 november 2019
MUZIEKVOORSTELLING ‘OPERATIE GESLAAGD’
Het thema van deze voorstelling in de stadsschouwburg is PTSS, het Post Traumatisch Stress Syndroom waar veel veteranen na terugkomst van vredesmissies in oorlogsgebieden, mee te kampen hebben. De voorstelling wordt gegeven door Erik Krikke. Krikke zelf was als operatiearts betrokken bij dit soort missies. In de muzikale theatervoorstelling vertelt Erik op openhartige wijze over zijn ervaringen en de strijd tegen zijn herinneringen en zichzelf.
- 24 december
LICHTJESAVOND
In navolging van het succes waarmee in 2018 ook op kerstavond bij alle graven een lichtje werd geplaatst op de graven bij de erevelden, gebeurt dat in 2019 weer. Een korte plechtigheid maakt deze herinnering tot een zinvol moment om stil te staan bij alle leed, dat niet alleen tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar ook nu nog steeds door oorlog en geweld veroorzaakt wordt.