In week 51 (vanaf maandag 10 december) is de Rijtuigweg-Zuid afgesloten voor verkeer en zullen omwonenden hun auto's elders in het gebied moeten parkeren. Dat zal nog niet zo eenvoudig zijn, want vanaf 12 december is die week ook het parkeerterrein aan de gedempte Haven afgesloten vanwege de FoodStoet-activiteiten. Foto 2: Vorige week voerden omwonenden actie, toen het er nog naar uitzag dat er minder bomen gekapt zouden worden. (Tekst en foto: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – Geen 19, maar 38 kastanjes zullen volgende week voor de bijl gaan aan de Rijtuigweg. Dat heeft de gemeente de bewoners vandaag per brief laten weten. Na een inspecie van de WMC (Welstand Monumenten Commissie) is ook dit adviesorgaan overtuigd is hiertoe besloten, alus gemeentewoordvoerder Erwin Stander. De bomen die verdwijnen zijn inmiddels allemaal met een oranje stip gemerkt. Aan de Rijtuigweg-Zuid blijven alleen de bomen aan het begin (bij de fontein aan de Stulemeijerlaan) en aan het einde van de straat (bij het Klein Arsenaal) voorlopig nog staan: deze bomen worden nog nader onderzocht, aldus Stander. De kap betreft in totaal 10 bomen aan de noordzijde en 28 aan de Rijtuigweg-Zuid. Omwonenden reageren verheugd: "We zijn dolgelukkig met het besluit", aldus Wouda van Elsacker van de Bewonersgroep Rijtuigweg-Zuid.
De monumentale maar tegelijk verzwakte kastanjes aan de Rijtuigweg en Rijtuigweg-Zuid zijn al maandenlang inzet van strijd tussen voor- en tegenstanders van behoud. Na de januaristormen van begin dit jaar gingen diverse bomen tegen de vlakte, nadat jarenlange verwaarlozing, ziektes en verval hun tol hadden geëist. Kort na de storm besloot wethouder Patrick van der Velden tot een noodkap, waarbij de meest riskante bomen werden geveld. De overige 74 bomen aan de Rijtuigweg zouden begin november gekapt worden, zo liet de gemeente de omwonenden destijds weten, omdat ook hier de veiligheid niet gegarandeerd kon worden. De gehele bewonerszijde aan de Rijtuigweg-Zuid zou daarmee boomvrij worden.
Aanvullende onderzoeken
De WMC oordeelde echter anders. Deze commissie besloot eind november dat bij een aantal bomen nog aanvullende onderzoeken uitgevoerd moeten worden; alleen voor de kap van 19 exemplaren aan de Rijtuigweg-Zuid gaf de WMC groen licht. De wethouder liet weten de adviezen van de WMC te zullen volgen en dat leidde tot protesten van een dertigtal omwonenden die in actie kwamen met de leus 'Wij laten ons niet dwarsbomen'. Inmiddels heeft de WMC, na een inspectieronde langs de bomen, vastgesteld dat er meer bomen gekapt mogen worden aan de zuidzijde. "De bomen staan inderdaad te dicht tegen de huizen en zijn ook niet representatief meer als laanbomen", aldus Stander. Voor de bomen aan het begin en einde van de laan ligt dat anders. "Hier zou het volgens het WMC-advies om zogeheten 'zichtlijnen' gaan en daarom zijn ze de moeite waard om behouden te blijven. Hier wil de commissie laten onderzoeken of ze ook écht te verzwakt zijn en een direct gevaar voor de omgeving zijn."
Aangetast
De bomen zijn 140 jaar oud en rond 1880 geplant bij de toenmalige nieuwaanleg van de straat op de gedempte vestinggrachten. Volgens boomdeskundigen zijn echter alle kastanjes aangetast door de kastanjebloedingsziekte en verzwakt door verkeersinvloeden. Ook door de aanleg van stadsverwarming en rioleringsbuizen zouden de wortels zijn beschadigd. Binnen nu en 15 jaar zullen uiteindelijk alle oorspronkelijke kastanjes aan de Rijtuigweg verdwijnen. Met omwonenden en belanghebbenden -waaronder de Vereniging Binnenstad- wordt een ontwikkelplan vastgesteld voor de nieuwe aanplant van vervangende bomen. De gemeente gaat daarbij uit van beplanting van het middenplantsoen, vergelijkbaar met de situatie aan het Bolwerk. De bomenlaan in deze straat is tegelijk met de Rijtuigweg aangelegd maar heeft tientallen jaren geleden al een soortgelijke structuurverandering ondergaan.