Varkenshouder Jos Naalden wil verduurzamen en daarmee de ammoniakuitstoot terugbrengen van 2244 naar 1946 kg. (Tekst en foto: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – De varkenshouderij staat onder druk. De sector krijgt te maken met steeds strengere regelgeving als het gaat om uitstoot van ammoniak, stank en diergezondheid. In Bergen op Zoom zijn de meeste varkenshouderijen gestopt, op één na. Varkenshouder Jos Naalden aan de Heerlesebaan wil tegen de stroom in juist ondernemen. Hij kiest voor verduurzaming en heeft bij de gemeente een aanvraag ingediend om te verbouwen en de benodigde milieumaatregelen te kunnen treffen. Zijn doel: in 2022 de emissie terugbrengen van 2244 naar 1946 kg ammoniak op jaarbasis. Daarnaast wil hij met zijn bedrijf 'van het gas af'. Het Bergse college is al akkoord gegaan met de investeringsplannen, komende maand spreekt de Bergse gemeenteraad zich erover uit.
Jos is een jonge agrarische ondernemer die samen met zijn vrouw het ouderlijk bedijf heeft overgenomen. De familie Naalden boert al meer dan 100 jaar op deze plaats. De laatste decennia is de samenleving veranderd: de bevolkingsdichtheid neemt toe en ook de stedelingen krijgen meer en meer te zeggen over het landelijk gebied. Jos Naalden wil dat wel in perspectief plaatsen. "De boeren waren hier eerst en daar is later de stad omheen gegroeid", zo stelt hij. "Verduurzamen is mijn doel maar ik moet wél de ruimte hebben om te kunnen ondernemen." De emissiebeperking komt neer op 85 procent, uitgaande van reguliere bedrijfsvoering. Waarbij aangetekend dat Naalden de laatste jaren al de nodige emmissiebeperkende maatregelen heeft getroffen, dus binnen de huidige 2244 kg zit al een belangrijk deel van deze doelstelling opgenomen.
Waterfiltering
Om te verduurzamen is een forse investering nodig en een omschakeling binnen de bedrijfsvoering. De energievoorziening gaat voortaan via een warmtepomp en zonnepanelen. De lucht wordt gefilterd via zogeheten luchtwasser waarbij de stofdeeltjes met een waterfilter uit de stallucht worden gehaald. "Die stofdeeltjes veroorzaken de meeste stankoverlast." De bacteriën in de luchtwasser zorgen dat de deeltjes worden ontbonden met als resultaat een N-oplossing in water, dat weer benut kan worden voor de bemesting op het land. "Zo komt de kringloop sluitend."
Stukje schaalvergroting
Tegelijk is een uitbreiding noodzakelijk, want – zo stelt de ondernemer: "Om deze investeringen mogelijk te maken is een stukje schaalvergroting nodig." Hij heeft een vermeerderingsbedrijf, waar de meeste dieren die er geboren worden gehouden worden te ze slachtrijp zijn. Over dieraantallen spreekt hij niet, "want dat is in dit geval ook niet van belang. Het gaat tenslotte om de totale emissie en uitstoot." Voor de mestafzet heeft hij vaste afnemers.
Diervriendelijk
De bedrijfsvoering is diervriendelijk, benadrukt Naalden, en het bedijf kiest bewust voor duurzaame veehouderij waarbij getoetst wordt aan scores op zes criteria. Dierwelzijn, diergezondheid, energie, fijnstof, ammoniak en ruimtelijke omingevingsfactoren. Hij vindt het jammer dat de sector keer op keer zich moet verdedigen en dat de maatschappelijke focus "op de excessen komt te liggen", zo stelt hij. "Terwijl het overgrote deel van de vleesveehouders wél willen vernieuwen en meegaan in de samenleving." Jos Naalden is actief binnen de POV (Producenten Organisate Varkenshouderij) en daarnaast is hij voorzitter van de ZLTO-afdeling Roosendaal. Binnen deze organisaties zet hij zich in voor sectorale belangenbehartiging.