Vanuit GroenLinks is bij de gemeentelijke begrotingsbehandeling op 13 november een voorstel te verwachten om bijen en andere kwetsbare insecten te beschermen. (Tekst: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – GBWP zal tijdens de vaststelling van de begroting een motie indienen om de noodlijdende streekomroep ZuidWest te hulp te schieten. Lijst Linssen wil af van de voorrangsregeling voor statushouders bij het toewijzen van huurwoningen. De PvdA zet koers op een rookvrije generatie van Bergenaren. En GroenLinks wil een een insectensnelweg voor bijen en aandacht voor de groene natuur. Het is slechts een greep uit het aanbod van de aangekondigde moties (raadsopdrachten) en amendementen (wijzigingsvoorstellen) die volgende week dinsdag 13 november te verwachten zijn in de begrotingsraad. Vanavond gaven de twaalf gemeenteraadsfracties een voorschot tijdens de commissiebehandeling van de Begroting 2019 en het Tweede Concernbericht 2018.
De VVD vraagt bij monden van raadslid Joost Pals om aandacht voor veiligheid – zoals overlast van drugshandel in Gageldonk- en de aanpak van drugsafvaldumpingen in het buitengebied. Ook de leegstand in de binnenstad verdient nog volop aandacht. Daarom komen de liberalen met een motie om de OZB aan te passen, zodat leegstand niet langer fiscaal aantrekkelijk is.
Moederkredieten
LijstLinssen kijkt vanuit een procedurele benadering naar de begroting. De raad werkt nu met zogeheten 'moederkredieten', om de kostenuitgave in de handen te houden. Het achterliggende doel van deze financieringsaanpak is, dat het totaal van de investeringen (uitgaven) de afschrijvingen niet overstijgt. Echter, het uitvoeringsplan en de nota 'investeren en afschrijven' wordt pas in december behandeld. Dat doet LL-raadslid Louis Weyten de wenkbrouwen fronsen. "Wij beslissen volgende week over een investeringsnota die nog niet is vastgesteld."
Parkeren Plein XIII
Coalitiepartij CDA vindt het jammer dat er volgend jaar nog geen onbetaald parkeren is op Plein XIII, zo zegt Erik Verbogt. Dat is voor voor deze raadsperiode afgesproken binnen het coalitieakkoord. Ook mag het college meer moeite doen om de inzameling van plastic huishoudelijk afval te stimuleren. Ook het CDA dient enkele moties in: onder meer een voorstel voor de aanpak van drugsoverlast (burgemeester Petter moet hiermee naar Den Haag om meer ondersteuning en middelen te vragen om de dumpingen aan te pakken). Ook komt er een motie over schuldhulpverlening, die het CDA samen met de PvdA indient.
Miljoenenoverschrijdingen
Raadslid Ufuk Cuman ziet opnieuw miljoenenoverschrijdingen in 2019. "We gaan in twee jaar tijd een kwart meer uitgeven aan personeel. In plaats van geld uit te geven aan adviseurs, is het beter om te zoeken naar échte oplossingen", zegt hij. Cuman begrijpt dat in deze tijd van klimaatveranderingen de rioleringen eerder worden vervangen. Maar hij vraagt zich af of dat voor de gehele gemeente moet gelden. "Waarom niet alleen voor de risicogebieden zoals de Bergse Plaat." Ook de kostenoverschrijding van anderhalf miljoen bij de bouw van het Eventum stuit bij D66 tegen weerstand. Het college had vóóraf de raad over moeten informeren en nu ziet D66 zich voor een voldongen feit geplaatst. Bovendien is de uitvoering vergund aan een bouwbedrijf vóórdat de raad akkoord de extra kosten heeft goedgekeurd. "En dat is tegen de afspraken en tegen de wettelijke regels."
Klimaatadaptatie
Bij de BSD voerde burgerlid Manuela van Gent het woord, bij afwezigheid van haar voorman Louis van der Kallen. Milieu, duurzaamheid, de aanpak van hittestress en het doorvoeren van de klimaatakkoorden van Parijs hebben bij de Bergse Sociaaldemocraten extra aandacht. "Pas dat toe waar dat mogelijk is", aldus Van Gent. Ook mag het college meer werk maken van werk. "Bergen op Zoom heeft meer weg van een dorp dan van een stad. Want bij een stad hoort werkgelegenheid." Ze opperde enkele mogelijkheden: innovatie, aanleg extra bedrijsterreinen. Volgend jaar gaan de lasten voor de inwoners omhoog, doordat de riolen eerder worden vervangen: niet binnen 60 maar binnen 40 jaar. En daarmee betalen de inwoners jaarlijks meer rioollasten. "Misschien is het goed om óók te kijken waar geld te verdienen is, in plaats van alleen de lasten te verhogen", aldus Van Gent. Zo zou er volgens de BSD verdiend kunnen worden aan rio zijn door warmte te winnen uit rioolafval.
Inwoners uitdagen
GroenLinks spreekt over het uitdagen van de inwoners – het 'right to challange', zoals het in coalitiejargon heet. Zo moeten inwoners de kans hebben om voor bijzondere woonvormen te kiezen, en GL-voorman Peter van den Ouden dient daartoe een motie in die hij samen met de PvdA opstelt. Het aanpakken van de schuldenlast is nog en daarbij zijn 'vervelende maatregelen' nodig zoals het verhogen van de rioollasten. Daarbij ondersteunt hij de opvatting van de BSD dat ook gekeken moet worden naar milieuwwinst – letterlijk en figuurlijk. GroenLinks komt verder met een motie voor bescherming van bijen en insecten, als onderdeel van een duurzame en groene gemeente met biodiversiteit,
Sociaal beleid
PvdA-voorman Joey van Aken ziet vooral een 'behoudende begroting van een rechts college'. Ambities die worden uitgesproken op sociale betrokkenheid en sociale weerstand, komen volgens hem onvoldoende uit de verf. "Hebben instellingen als de Fitfabriek en WijZijn wel voldoende middelen", zo vraagt het sociaaldemocratische raadslid zich af. "Wat betreft armoedebestrijding is er slechts één zin besteed in het begrotingsvoorstel!" De PvdA betwijfelt of de gelden wel op de juiste manier verdeeld worden. "Twee en een halve ton per jaar naar de binnenstad terwijl er aan de andere kant geschraapt moet worden bij het sociaal domein", aldus Van Aken. Verder maakt de PvdA zich zorgen over de leefbaarheid en verkeersveiligheid, vooral wat fietsers betreft. "Het City Service Punt is uitgesteld en hoe zit het met paralellwegen langs doorgaande wegen." Het PvdA-raadslid wil wat de financiën betreft buiten de schuldquote (de schuld in verhouding tot de inkomsten) ook aandacht voor de solvabiliteit (kredietwaardigheid) van de gemeente: "Hebben we ons huishoudboekje op orde? Kunnen we onze schulden wel betalen?"
Eigen bijdrage WMO
Voor de huidige SP-voorman Carlo van den Aerssen is het de eerste én laatste keer dat hij de begroting mag spreken: hij neemt deze maand al afscheid als raadslid. Hij wil weten hoe het staat met de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) over de normen voor huishoudelijke ondersteuning, wat betreft de taken 'schoon en leefbaar huis'. De SP wil overigens complete afschaffing van de eigen bijdrage op de WMO; deze wordt nu met 50 cent per vierweekse periode verlaagd (van 17,95 naar 17,50 euro voor maatwerkvoorzieningen. "De SP ziet de eigen bijdrage als een boete op ziek zijn. Daarom willen we deze volledig van tafel."
Steunpunt Bergen op Zoom
Door de langdurige ziekte van raadslid John Voets van Steunpunt Bergen op Zoom zal deze fractie niet in staat zijn om in de begrotingsraad het woord te voeren. "We hopen dat andere fracties bereid zijn met ons mee te denken over onze eventueel in te dienen moties", sprak commissielid Ton van Dorst. Als burgerlid mag hij niet deelnemen aan de gemeenteraadsvergadering,
Auvergnepolder
Gertjan Huismans (fractie PUNT) vraag zich af of de ambities in de begroting haalbaar zijn. En de Auvergnepolder komt nu weer op tafel, althans: het alternatief voor de pakweg 65 hectare bedrijvengronden die elders ingevuld moeten worden. "Ik ben bereid om samen met het college mee te denken over een motie hiervoor", merkt de liberaal op. Huismans heeft vragen over de lastenstijging met het inflatieniveau. "In omliggende gemeenten wordt met een lager inflatiepercentage gerekend", constateert hij.
Begrote balans
Reinoud Krijnen van Samen 0164 richt zich bij het concernbericht onder meer op de 1,5 miljoen kostenverhoging voor de Eventum-nieuwbouw. "Was er geen beheersing van de kosten mogelijk door combinaties te zoeken met het ook in aanbouw zijnde Vastenavendcomplex", zo stelt hij. Verder heeft hij een aantal technische opmerkingen: "Waarom ontbreekt een begrote balans, waarom is geen waardeoverzicht van het gemeentelijk vastgoed opgenomen en waarom ontbreekt een meerjarenplanning voor investeringen", zo vraagt hij zich af. Ook constateert het raadslid dat het ambitieuze begrotingsdocumenten veel vraagt van het ambtenarenapparaat, dat qua personele bezetting sterk onder druk staat.
Reactie van het college
Wethouder Van der Velden beloofde in december-januari de raad te informeren over een aantal projecten, waaronder de invulling van het IRS-gebouw tot Agrofoodcluster. "Daar gaat het heel goed mee", zo kon hij alvast verklappen. Raadslid Siebelink verwacht "zeer binnenkort" een persbericht van de samenwerkende hogescholen over de komst van de HAS naar het Agrofoodcluster. Wat betreft de waterkwaliteit van de Binnenschelde, betekent het uitstel van het landelijk verziltingsbesluit van het Volkerak-Zoommeer (2030) ook aandacht voor korte-termijnoplossingen om het water op orde te brengen.
Vier ton voor burgerinitiatieven
Zijn collega Jacobs verwacht ook veel van de burgerinitiatieven vanuit het 'right to challenge' en de lokale bewindsman hoopt dat de inwoners zich bij het stadskantoor zullen melden. "Eénmalig stellen we in 2019 vier ton beschikbaar om dit soort initiatieven te ondersteunen", aldus wethouder Jacobs. De bewindsman moest enigszins glimlachen over elders te verdelen bedrijfshectaren van de Auvergnepolder, "die enkele plaaggeesten nu ter sprake brengen." Het college wil zeker de 65 hectare bedrijventerreinen behouden maar ziet daarbij vooral een regionale invulling. "We zijn hierover in overleg met onze buurgemeenten."
Verbouwing Stadskantoor
Wethouder Stinenbosch stond onder meer stil bij kritieken op de verbouwingsplannen voor het Stadskantoor. "Kunnen we niet een deel in de verkoop doen", zo opperde raadslid Huismans als alternatief. Stinenbosch antwoordde dat de verbouwing noodzakelijk is om het verouderde gebouw te laten voldoen aan de huidige wettelijke eisen. "Het gaat niet om onnodige toeters en bellen", zo benadrukte ze. Kritiek vanuit D66 en LijstLinssen over het voorsorteren bij gunningsproces voor het Eventum wuifde ze van de hand (Siebelink: "Het college heeft de raad onbehoorlijk behandeld"): er moest na het faillissement van de vorige aannemer een nieuw bouwbedrijf gezocht worden en er was spoed bij.
Duurzaamheidsvouchers
De gemeente stelt komend jaar 'vouchers' ter beschikking om duurzame projecten te ondersteunen, zegt wethouder Harijgens. "Voor ons wordt 2019 daarin een proefjaar." Daarnaast ondersteunt het college innovaties op het gebied van duurzaamheid maar energie winnen uit rioolwarmte gaat Harijgens nu wat kort door de bocht. "Deze techniek is nog in de onderzoeksfase en we moeten als gemeente wel uit kunnen gaan van een leveringszekerheid", sprak de wethouder.