Tekst: Han Verbeem, foto: Pixabay / Florian Pircher
BERGEN OP ZOOM – In een extra raadsvergadering voerden de fracties van PvdA en Lijst Linssen donderdagavoind een interpellatie, oftewel een bevraging van het college, over de aankoop van het IRS-pand en de komst van de HAS Hogeschool in Bergen op Zoom. Onderstaand de in totaal negentien vragen die door PvdA/LL zijn gesteld, plus de beantwoordingen vanuit het college.
Vraag 1: Eén van de zwaarwegende argumenten die het college heeft ingebracht om- met spoed- tot aankoop van dit gebouw over te gaan was de mogelijk om hier een Hbo-opleiding te vestigen. In het raadsvoorstel van augustus 2018 schrijft u in de inleiding: 'Met de aankoop van het perceel aan de Van Konijnenburgweg 24 zien wij, in samenspraak met de HAS Hogeschool (HAS) en gelieerde agrofoodbedrijven, een mogelijkheid om niet alleen de HAS te huisvesten, maar daarnaast de agrofood sector in de Zuidwestelijke Delta verder te ontwikkelen'. Hoe moeten wij de zinsnede 'in samenspraak met de HAS' nu duiden? U wekt namelijk de verwachting dat de HAS zich hier gaat vestigen. Maar gelet op de praktische uitwerking van het raadsbesluit en de eerdere uitlatingen van een bestuurder van de HAS, leiden de indieners van de interpellatie af dat er geen sprake is van samenspraak over vestiging. (Lijst Linssen)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"U haalt slechts een gedeelte van de tekst aan. De aankoop van gebouw behelst meer dan huisvesten van de HAS. Maar zeker ook het ontwikkelen van een Agrofood broedplaats. Uit samenvatting raadsvoorstel: Met IRS is overeenstemming bereikt over de aankoop van dit pand om een broedplaats agrofood mogelijk te maken waarbinnen de HAS haar beoogde uitvalsbasis in Bergen op Zoom krijgt en waar agrofood zich verder als topsector binnen de Zuidwestelijke Delta kan ontwikkelen."
Vraag 2: Kunt u inzage verschaffen in de gespreksverslagen die met de HAS zijn gevoerd over een mogelijke vestiging in Bergen op Zoom? (Lijst Linssen)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
Ja, wat ons betreft kunnen wij dat. Naast de verslagen zijn wij ambtelijk op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen via een logboek en memo’s, waarin het college op de hoogte is gesteld van de komst van de HAS naar Bergen op Zoom.
Vraag 3: U spreekt in het raadsvoorstel over het afwegen van scenario's om tot aankoop van dit gebouw over te gaan. Toch moet op dat moment al duidelijk zijn geweest dat de kans op vestiging van een HAS-opleidingsgedeelte beperkt was, gezien het feit dat de HAS zich al eerder in die bewoordingen heeft uitgelaten. Op grond van welke overwegingen bent u dan toch overgegaan tot aankoop van dit pand? (Lijst Linssen)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"De komst van de HAS naar de Zuidwestelijke Delta en de ontwikkeling van agrofood wordt ook door het bedrijfsleven als belangrijk gezien. Voor de bedrijven is het verkrijgen van goed opgeleid personeel een grote uitdaging. Enerzijds speelt hierbij de vergrijzing een belangrijke rol, anderzijds blijken jonge mensen als ze hun opleiding buiten de regio hebben genoten slechts beperkt terug te keren. Dit terwijl er voldoende kansen zijn. Er is behoefte aan hoogopgeleid personeel voor leidinggevende functies, maar ook aan specialisten, zoals bijvoorbeeld: voedingstechnologen, veredelaars, data-specialisten en werktuigbouwkundige ingenieurs met kennis van de agrofoodsector. De aankoop is niet alleen afhankelijk van de aanwezigheid van de HAS, maar ook ten dienste van de ontwikkeling van de broedplaats Agrofood. U bent over deze ontwikkelingen overigens op 1 februari 2018 en 20 augustus 2018 hierover door het college en de HAS over geïnformeerd."
Vraag 4: Op bladzijde 4 van het raadsvoorstel schrijft u: “Het heeft de voorkeur van de HAS om gehuisvest te zijn in een industrieel gebouw, direct verbonden met de sector en voorzien van laboratoria, klimaatkassen en projectruimtes “ Als de HAS heeft uitgesproken een voorkeur te hebben om gehuisvest te zijn in een industrieel gebouw, dan moet dat in gespreksverslagen zijn vastgelegd; uit uw bewering blijkt immers dat de HAS een duidelijke intentie uitspreekt om zich hier te vestigen. Nu blijkt dat de HAS zich hier feitelijk niet vestigt, hoe verhoudt zich dat dan tot de bewering van het college dat de HAS zich bij voorkeur in een industrieel gebouw wil vestigen? Daaruit zou immers blijken dat er vergevorderde plannen zijn om zich hier te vestigen. (Lijst Linssen)
- Antwoord: (wethouder Stinenbosch)
"Zoals al gebleken is, is het college het niet eens met de vooronderstelling dat de HAS niet komt. De zin die u aangeeft is genomen uit een stuk waarbij wordt aangegeven dat de gemeente samen met de Has en het bedrijfsleven op zoek is geweest. Hier werden naast het door u genoemde punt ook o.a. aangegeven dat het een aantrekkelijke plek voor studenten is, dat het IRS-gebouw een stuk geschiedenis op zich is waarvan de wens was het te behouden en de locatie verdere ontwikkelingsmogelijkheden ziet."
Vraag 5: Het college geeft in eerder schrijven aan dat de HAS Hogeschool in oktober 2018 duidelijkheid zou geven over het feit of zij zich al dan niet zou vestigen in het IRS-gebouw te Bergen op Zoom. Wat is het doorslaggevende moment geweest waarop de HAS Hogeschool kenbaar heeft gemaakt dat zij geen hbo-onderwijs in onze stad zou gaan vestigen? (PvdA)
- Antwoord: (wethouder Van der Velden)
"Verschillende momenten tot relativering van het beeld van een 'volledige opleidingen HAS' zijn op verschillende momenten met u gedeeld. Zie ook beantwoording technische vragen d.d. 23 augustus 2018 van de VVD-fractie: 'Vraag 26. Genoemd wordt dat de gemeente in gesprek is met de HAS over de ruimtebehoefte. Graag een indicatie binnen welke bandbreedtes die ruimtebehoefte er is. Met andere woorden: het gaat het om 10 tot 20 procent van het gebouw, of om 80 tot 90 procent?' Antwoord: 'In eerste instantie om 10 tot 20 procent van de ruimte'." (antwoord op technische vragen VVD, n.a.v. raadsvergadering dd 23 augustus 2018)
Vraag 6: Waarom heeft het college de raad hierover niet eerder duidelijkheid over gegeven? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"Uw raad is consequent geïnformeerd dat HAS Hogeschool hier een uitvalsbasis zal hebben voor haar activiteiten. Dit is als zodanig verwoord in het raadsvoorstel alsmede in de aankondiging van 15 september 2017 aan uw raad: 'Gistermiddag ontvingen wij bericht van de voorzitter van de het College van Bestuur van de HAS Hogeschool in Den Bosch dat zij de keuze hebben gemaakt voor een fysieke aanwezigheid in de Zuidwestelijke Delta waarbij Bergen op Zoom nadrukkelijk in beeld is als uitvalsbasis'. In het raadsvoorstel van 23 augustus 2018 staat: 'Met IRS is overeenstemming bereikt over de aankoop van dit pand om een broedplaats agrofood mogelijk te maken waarbinnen de HAS Hogeschool haar beoogde uitvalsbasis in Bergen op Zoom krijgt en waar agrofood zich verder als topsector binnen de Zuidwestelijke Delta kan ontwikkelen'."
Vraag 7: Wat is de reden voor het niet vestigen van de HAS Hogeschool in Bergen op Zoom? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"HAS Hogeschool is wel degelijk aanwezig in Bergen op Zoom. Dit als uitvalsbasis voor haar activiteiten. Zoals ook blijkt uit de beantwoording van vragen door Lijst Linssen van 27 december 2018 (Aanvullende vragen: waarom is de toekomst van het IRS-gebouw in nevelen gehuld (2)?') Daarop is geantwoord: 'De HAS is inmiddels met vier kwartiermakers in het Suikerlab getrokken. Vanuit de volgende opleidingen worden de verschillende programmalijnen ontwikkeld: Biobased economy, Bodem/Water, Food/Keten en Consument, Hightech Agro en Ondernemerschap'."
Vraag 8: Het is algemeen bekend dat Hogescholen met elkaar afspraken maken om niet in elkaars vaarwater terecht te komen; om die reden gaan zij zeer terughoudend om met het openen van nevenvestigingen of varianten daarvan. Welke stappen heeft het college zelf gezet, buiten gesprekken met de HAS om, teneinde te achterhalen of vestiging van een Hbo-opleiding, kansrijk zou zijn? (Lijst Linssen)
- Antwoord: (burgemeester)
"Er was geen aanleiding om te voorzien dat de komst van de HAS naar de Zuidwestelijke Delta tot onrust bij de andere HBO-instellingen zou leiden. De heer Pouwels gaf immers ook u aan, in de raadsvergadering van 1 februari 2018, dat Avans deze ontwikkeling ondersteunt. Primair vanuit het bedrijfsleven (lees de Stuurgroep) en onderwijs is aangegeven dat de agrofoodsector behoefte heeft aan kennisinstellingen is het algemeen en hbo in het bijzonder. Dit beeld wordt bevestigd door de regio West-Brabant, de provincies Zeeland en West-Brabant."
Vraag 9: Is de deur vanuit de HAS Hogeschool voor het vestigen van een volwaardige hbo nu definitief dicht? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"Nee, wat ons vooralsnog niet. Wel hebben we een voorsprong door het feit dat we nu al kwartiermakers van de HAS binnen de gemeente hebben en een broedplaats aan het creëren zijn."
Vraag 10: Uit het Coalitieakkoord: In 2022 hebben we hbo-onderwijs in Bergen op Zoom. In het coalitieakkoord ‘Brug naar de Toekomst’ wordt gesuggereerd door de coalitiepartijen dat in 2022 Bergen op Zoom beschikt over volwaardig hbo-nderwijs. Nu de komst van een volwaardige HBO opleiding van de HAS Hogeschool is uitgesloten, zijn de PvdA fractie en Lijst Linssen benieuwd of deze doelstelling nog realiseerbaar is. Welke mogelijkheden en alternatieven ziet het college om in 2022 een volwaardige hbo-opleiding naar Bergen op Zoom te halen? (PvdA)
- Antwoord: (wethouder Jacobs)
"Passend bij het profiel van onze gemeente blijven wij de ambitie koesteren een aantrekkelijke onderwijs- en studentenstad in West-Brabant te krijgen. We hebben als speerpunt om een zeer ruim aanbod van verschillend onderwijs te verzorgen. Dit geldt voor alle onderwijssoorten: basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs, mbo en hbo."
Vraag 11: Kan het college verklaren waarom Roosendaal in tegenstelling tot Bergen op Zoom wel de beschikking heeft over een hbo-opleiding? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Jacobs)
"Avans had bij de keuze voor Associate Degree opleiding de voorkeur voor het voorstel van Roosendaal. Wat hierbij de overwegingen zijn geweest, is niet bekend. Deze ontwikkeling is niet competitief en wij zien de ontwikkeling als positief voor onze regio."
Vraag 12: Hoe zit het met het lobbytraject rondom het binnenhalen van hbo-onderwijs naar Bergen op Zoom? (PvdA)
- Antwoord: (Burgemeester)
"Het college blijft zich inspannen om het hbo-onderwijs in al zijn facetten en vormen aan onze gemeente te binden."
Vraag 13: Graag ontvangen wij een gedetailleerde kosten-baten analyse van het IRS-gebouw voor de komende jaren. Graag ook een overzicht van de waardering van het vastgoed op de balans. (Lijst Linssen)
- Antwoord: (wethouder Stinenbosch)
"Dat is mogelijk. De kosten-baten kunt u terugvinden in het raadsvoorstel van augustus 2018. De boekwaarde per 1 januari 2019 is het bedrag dat u heeft vastgesteld voor aankoop van het pand met het raadsvoorstel, namelijk € 2.160.000."
Vraag 14: De afgesloten huurcontracten hebben een looptijd van 3 jaar, zo bleek uit de presentatie. Kan er duidelijkheid verschaft worden over de periode erna? En hebben de huurcontracten een marktconforme waarde?
- Antwoord: (Wethouder Stinenbosch)
"Na het aflopen van de eerste huurtermijn van 3 jaar hebben de huurders de mogelijkheid om de huur te verlengen. Zonder opzegging wordt de huur automatisch met een periode van 1 jaar verlengd. De opzegtermijn is 3 maanden. Opdracht van u, uit het raadsvoorstel, is om het eigendom en beheer na 5 jaar onder te brengen. De huurcontracten hebben een marktconforme waarde."
Vraag 15: Graag ontvangen wij een overzicht van de aangevraagde subsidies. Tevens verzoeken wij daarbij aan te geven welke subsidies wel zijn gerealiseerd. (Lijst Linssen)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"Foodprinting, KIEM, Regiodeal inhoudelijk, Regiodeal HCA, MIT2"
Vraag 16: Indien een aantal subsidies nog niet zijn binnengehaald, kan het college dan verklaren waarom deze subsidies nog niet zijn binnengehaald? (Lijst Linssen)
- Antwoord: (Wethouder Van der Velden)
"De doorlooptijd van het aanvragen van een subsidietraject neemt de nodige tijd in beslag. Niet primair bij ons als aanvrager, maar zeker ook bij de subsidieverstrekker."
Vraag 17: Welke kosten zijn er tot nu toe gemaakt vanuit Bergen op Zoomom het IRS gebouw geschikt te maken? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Stinenbosch)
"De kosten voor aanpassingen aan het gebouw (algemeen en ROC) bedragen ca € 200.000."
Vraag 18: Welke kosten zijn er gemaakt in het lobbyproces richting de HAS Hogeschool? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Stinenbosch)
"De kosten voor het lobby-traject zijn niet expliciet in beeld gebracht. De ambtelijke organisatie heeft binnen kader van de werkzaamheden de lobby ondersteund."
Vraag 19: Welke kosten staan nu nog in de planning (denk hierbij de inzet van een x-aantal ambtelijke uren en kosten die samenhangen met het contract met EasySpaces? (PvdA)
- Antwoord: (Wethouder Stinenbosch)
"Ad a: De ambtelijke uren worden nu nog voorzien vanuit de dagelijkse werkzaamheden van de ambtelijke organisatie. Ad b: onderhoud: In het raadsvoorstel zijn ook kosten opgenomen inzake het meerjarig onderhoud. Ad c: de opstartkosten van EasySpaces bedragen € 22.300, plus de beheerkosten van EasySpaces; € 25.000 voor het eerste jaar."