(Foto: Pixabay – Tekst: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – "We hebben niet voor niets gekozen voor een afkoppeling van regenwater, om veiligheid voor de bewoners te garanderen." Het concept-rioleringsplan (GRP) moest daarom van tafel, zo bleek uit een (tevergeefs) ordevoorstel van Lijst Linssen, PvdA en Samen 0164. Want daarin wordt de raad voorgesteld om de afkoppelambities "los te laten" en dat zou de bewoners teveel onzekerheid opleveren met bovendien extra risico's op wateroverlast. "We zijn in Bergen op Zoom al vaak genoeg door het oog van de naald gegaan als het gaat om waterveiligheid", aldus Linssen – die spreekt vanuit de ervaring van zijn periode als locoburgemeester. Een ontbrekende bijlage bij het raadsvoorstel zorgde vlak vóór de stemming nog voor verwarring. Daarom is de uiteindelijke besluitvorming uitgesteld naar december.
In plaats van het GRP dienden de drie fracties donderdagavond tijdens de raadsvergadering een motie in waarin het college is opgedragen een nieuw rioleringsplan op te stellen. Dit in samenwerking met waterschap Brabantse Delta "waarbij de uitgangspunten voor ontkoppelingen niet worden losgelaten." Ook het CDA kwam met een soortgelijke motie om de uitgangspunten van afkoppeling te behouden. Een ordevoorstel om het raadsvoorstel donderdagavond van tafel te halen is weggestemd. Alleen PvdA, Lijst Linssen, Samen 0164, Punt en SP stemden vóór.
Geen zekerheid voor de toekomst
Regenwater moet niet langer door het hoofdriool, aldus PvdA-voorman Joey van Aken. Om zonder enige inhoudelijke onderbouwing de afkoppelplannen los te laten, gaat hem dan ook te ver. Hij constateert dat in de voorgestelde plannen té weinig duidelijkheid is over de opvang. "De wethouder wil bovengronds opvangen, maar wáár?" Het nieuwe GRP kent al met al té veel onzekerheden en de begroting heeft weinig financiële ruimte voor onderhoud. "Het is een plan waarvan u verwacht dat het gaat werken maar het biedt geen enkele zekerheid voor de toekomst."
Draaien aan de financiële knoppen
Ook Samen 0164 wil dat de afkoppelambities gehandhaafd blijven. In 2050 zou 80 procent van alle regenwateraansluitingen op het hoofdriool zijn ontkoppeld; nu is dat 54 procent. Reinoud Krijnen roept de veelvuldige wateroverlast in herinnering die bewoners aan de Sibeliusstraat en omgeving jarenlang hebben ondervonden.
"Riolen is één van de knoppen waar je flink aan kan draaien als je de financiën niet op orde hebt", aldus Gertjan Huismans (fractie Punt). Hij stelt dat bovendien een MER-procedure nodig is om bovengronds water op te vangen in plaats van ondergronds afvoeren in buizen. Huismans vreest dat met bovengrondse opvang ook vuil straatwater, met olieresten en andere vervuiling, in de natuur terecht zal komen.
Risicogestuurd maatwerk
GroenLinks spreekt van 'risicogestuurd maatwerk' als gevolg van klimaatveranderingen. "Dit is een goed ontwikkelmodel", aldus Peter van den Ouden. Hij is blij dat de lasten ook minder fors stijgen dan aanvankelijk was voorzien. "Maar het blijft onvermijdelijk dat we klimaatmaatregelen moeten nemen die ons allemaal pijn in de portemonee zullen doen." CDA-raadslid Erik Verbogt dient staande de raadsvergadering een motie in vóór het behoud van de afkoppelplannen, waarbij echter gepleit wordt om regenwater bovengronds op te vangen 'in de groen-blauwe onderdelen van de openbare ruimte' en op een goede manier gebruik makend van de waterketens in de gemeente. De motie is voor Verbogt een aanvulling op het GRP.
Geen regenwater naar de zee
Rian Govers (VVD) en John Voets (Steunpunt BoZ), beiden tevens algemeen bestuurslid van waterschap Brabantse Delta, hebben elk hun eigen invalshoek op het GRP. Govers is blij dat de samenwerking binnen de regionale waterkring wordt voortgezet maar wil wél weten hoe het relatief schone regenwater binnen het nieuwe GRP wordt opgevangen. Daarover heeft ze in de commissie te weinig duidelijkheid van de wethouder gehad. "Water moeten we niet naar de zee laten stromen, maar gebruiken waar het kan." John Voets daarentegen kan zich goed vinden in de nieuwe beleidsrichting van het college voor bovengrondse waterbuffering. Ook de SP ziet daarin kansen. "Wij zijn voorstander van water zo lang mogelijk vasthouden", aldus Theo de Jong (SP). Natte voeten voorkomen zal echter nooit helemaal te voorkomen zijn, verwacht hij.
Investeren goedkoper dan boetes
"Dit is géén plan maar een kadernota", stelt BSD''er Louis van der Kallen die eveneens kan bogen op een ruime ervaring als waterschapsbestuurder. Maar dat laatste speelt voor hem in de raad geen rol, zo benadrukt hij tijdens zijn betoog achter het spreekgestoelte. Van der Kallen merkt op dat het waterschap in dit geval uitsluitend een adviserende rol heeft bij vaststelling van het gemeentelijk rioleringsplan. Van der Kallen wijst eveneens op de risico's in het raadsvoorstel. "Het nu behandelen van dit voorstel is slechts een financiele keuze. Het betekent dat met deze keuze er steeds meer sprake zal zijn van overstort en meer sprake van water op staat." Het is beter te investeren dan boetes te betalen. Want die zal de gemeente zeker ontvangen, zo waarschuwt Van der Kallen.
Reactie college
Wethouder Harijgens wuift alle kritiek uit de raadszaal van de hand. "We hebben overlegd met het waterschap en juist complimenten ontvangen voor onze aanpak", zegt hij. Alle mogelijke risico's zouden naar zijn zeggen "uitvoerig zijn getoetst door het waterschap." Het afkoppelen blijft, alleen op een andere manier: niet via een afzonderlijke schoontwaterleiding maar bovengronds laten weglopen via andere straataanleg. Alleen op plaatsen waar dat mogelijk is. "Het gaat om situationeel afkoppelen, op plaatsen waar het niet anders kan komt nog steeds een ondergrondse afvoer. Daarmee is de kans op wateroverlast in wijken minimaal", zo belooft hij. "We hebben dit samen met het waterschap vanuit een goede traditie opgepakt." De lokale bewindsman vindt het dan ook niet nodig het raadsvoorstel van tafel te halen en wijst de twee moties van de hand. Een MER-procedure is niet nodig, aldus Harijgens. Ook wordt er nog voldoende groot onderhoud uitgevoerd – reageert de bestuurder op de vrees van de PvdA.