Bij twee stormen in januari van dit jaar gingen diverse kastanjes tegen de vlakte. Nader onderzoek wees uit dat alle bomen aan de Rijtuigweg-Zuid zijn aangetast door de kastanjebloedingsziekte. (Door: Han Verbeem)
BERGEN OP ZOOM – De kap van de 74 kastanjes aan de Rijtuigweg-Zuid loopt minimaal twee weken vertraging op, als gevolg van een uitspraak van de Monumenten Welstand Commissie (WMC) – zo bevestigt gemeentewoordvoerder Erwin Stander. Maandagmiddag kwam de WMC bijéén en besloot pas tijdens de vergadering om de bomenkap aan de orde te stellen, aldus Stander. "Dat kwam voor onze beleidsambtenaren, die het plan moesten toelichten, nogal als een verrassing". Daarom waren ze volgens Stander onvoldoende voorbereid en kon de WMC nog geen akkoord geven. Het was de bedoeling dat begin volgende week al de eerste bomen gekapt zouden worden maar de werkzaamheden liggen voorlopig stil. Volgens Stander heeft de gemeente er vertrouwen in dat de kap nog vóór de winter doorgaat. Bergse politici fronsen de wenkbrouwen bij het besluit. CDA-raadslid Eric Verbogt vindt dat de bewoners onnodig worden blootgesteld aan gevaar, nu het weer harder gaat waaien.
Over twee weken komt de kwestie namelijk opnieuw aan de orde bij de WMC waarbij een nieuwe kans is om de herinrichting van de Rijtuigweg te presenteren en de gemeentewoordvoerder verwacht dat de geplande bomenkap en heraanplant dan alsnog doorgang zal vinden. "We vinden het nog steeds een goed plan", stelt hij.
Bewoners
Omwonenden zijn echter bezorgd door de 'vertragingstactiek' die volgens hen uit de hoek van de Vereniging Binnenstad komt. "De mensen van de VB die zo graag willen dat die oude kastanjes blijven, wonen niet in onze straat. Zij voelen niet de onveiligheid die wij dagelijks ervaren", zo laat de Bewonersgroep Rijtuigweg-Zuid weten. Inmiddels is het najaarsseizoen weer aangebroken met stormachtig weer in het vooruitzicht en ze weten dat "menige bewoner dan onrustig zal slapen zolang die bomen nog voor onze woningen staan."
Verzwakte bomen
Twee weken geleden maakte de gemeente bekend, dat de 74 kastanjebomen aan de Rijtuigweg-Zuid nog dit najaar tegen de vlakte gaan. Deze week zou al met de kap worden begonnen, zo bleek ook uit een informatiebrief die naar de bewoners van de Rijtuigweg, de Rijtuigweg-Zuid en overige omliggende straten is gestuurd. De oude bomen zijn ernstig verzwakt en vormen een gevaar voor de directe omgeving. In overleg met buurtbewoners is een plan opgesteld voor de herinrichting van de laan: de bomen aan de noordelijke Rijtuigweg blijven staan, de kastanjes aan de zijde van de appartementenflats gaan tegen de vlakte. In het middenplantsoen komen nieuwe, gezonde bomen terug.
Vereniging Binnenstad
Het kapbesluit was tegen het zere been van bestuurslid Flip Aertssen van de Vereniging Binnenstad, die opkomt voor de monumentale en historische waarde van de bomen. Hij kondigde daarbij aan dat de VB zich blijft verzetten tegen de kap van de monumentale bomen en de kwestie aan de orde te stellen binnen de de WMC. Voorzitter Piet Juten van de Vereniging Binnenstad zegt, dat twee leden van zijn vereniging inderdaad vragen hebben gesteld tijdens de WMC-bijeenkomst van maandag. "En dat heeft er klaarblijkelijk toe geleid dat de WMC de bomenkap diezelfde vergadering nog op de agenda heeft geplaatst", zegt Juten. Volgens Juten heeft zijn verenigingsbestuur woensdag een vergadering waarin de 'bomenkwestie' verder besproken zal worden. Daarbij zal de Vereniging Binnenstad ook een standpunt innemen in een ander heikel dossier waarin 'verdeeld wordt gedacht', namelijk de voorgenomen sloop van de 90-jaar oude gevel van het Ketrientje aan de Vismarkt.
D66
Ook de Bergse politiek heeft zich inmiddels met de plannen gemoeid. Zo heeft D66-raadslid Carinne Elion-Valter schriftelijke vragen gesteld aan het college van B&W. De politica wil, dat de huidige laanstructuur in stand wordt gehouden en dat de lege plekken weer worden opgevuld met nieuwe bomen. Volgens haar is de kapvergunning onvoldoende onderbouwd. "Er dient een voldragen plan van aanpak voor herplant te bestaan", stelt ze. Dat is niet het geval: er ligt slechts een schetsontwerp voor een parkstructuur. "De argumentatie daarvoor is onduidelijk; met name wordt niet duidelijk gemaakt in hoeverre het werkelijk nodig en gerechtvaardigd is om van de kenmerkende laanstructuur af te wijken." In haar brief pleit ze voor het bespreken van de plannen binnen de raadsklankbordgroep Bomenbeheer, die sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart niet meer bijéén is geweest. D66 wil van het college binnen 30 dagen schriftelijke beantwoording van de in de brief gestelde vragen.
CDA
CDA-raadslid en boomdeskundige Eric Verbogt vindt het onvoorstelbaar dat de kap vanwege een procedure-formaliteit wordt uitgesteld."Twee tot drie weken uitstel, betekent de omwonenden drie weken onnodig blootstellen aan gevaar. Wie is er aansprakelijk als er na 5 november iets misgaat?" De kap is bovendien onvermijdelijk, het gaat om tijd rekken en uitstel van executie. "De bomen zijn niet meer te redden en vormen een veiligheidsrisico", zegt hij. Dit voorjaar zijn al diverse bomen weggehaald na de januaristormen. De bomen die nu aan de zuidkant staan, zijn extra gevoelig voor weer en wind. Ook het moment van kappen is volgens het CDA-raadslid nu 'ideaal': er zit voldoende tijd tussen de kap en de aanplant van de nieuwe bomen, die voorzien is voor komend voorjaar. Zo heeft de bodem de kans om zich te herstellen. Daarom hoopt Verbogt dat het uitstel niet té lang zal duren. "Zeker omdat het hele proces in nauwe samenwerking is doorlopen met omwonenden en deskundigen, met Stadlander én met de inzet van een buurtparticipatie-project." Iedereen heeft volop de tijd en de gelegenheid gehad om er iets van te vinden, stelt hij.
Schoenmaker bij de leest
Rian Govers-Gabriels, politica voor de VVD en tevens gediplomeerd hovenier, heeft er enerzijds begrip voor dat de WMC een inhoudelijke mening heeft. Maar tegelijk merkt ze op dat bij het besluit de bomenkap en de heraanplanting niet over één nacht ijs is gegaan. "Daar hebben specialisten zich in verdiept en er moet ook vertrouwen zijn in deze kennis en kundigheid", zegt ze. Zeker als het gaat over de veiligheid van bomen, dan is de discussie 'mooi of lelijk' niet aan de orde. En, zo benadrukt ze: "Schoenmaker, blijf bij je leest!"