De situatieschets rondom de Rijtuigweg: de bomen die gekapt worden zijn weergegeven met rode cirkels; de groen weergegeven exemplaren blijven (vooralsnog) staan. De bomen zijn 140 jaar oud en geplant bij de toenmalige aanleg van de singels rondom de oude binnenstad. Foto 2: gemeentevertegenwoordiger Ron Becking neemt het boek 'Koetsiersverhalen' in ontvangst van Isabella Raaijmakers. (Tekst: Han Verbeem, illustratie: gemeente Bergen op Zoom, foto: buurtcomité Rijtuigweg)
BERGEN OP ZOOM – De historische kastanjebomen aan de Rijtuigweg-Zuid gaan allemaal tegen de vlakte. Dat heeft de gemeente de omwonenden deze week laten weten. Ter vervanging komen er nieuwe bomen in het plantsoengedeelte van de Rijtuigweg. "Het kappen van de kastanjebomen heeft een groot effect op het aangezicht en het natuurleven", zo schrijft beleidsambtenaar Cor Verbruggen namens de gemeente. "Toch moeten we vanuit veiligheidsoverwegingen besluiten de bomen te kappen." Het gaat om in totaal 74 kastanjes van bijna 140 jaar oud. Daartoe behoren ook tien verzwakte kastanjes aan de noordzijde van de Rijtuigweg, achter de sportzaal van 't Rijks. Van de originele bomen blijven er uiteindelijk 55 over. De kap zou volgens de plannen al dit najaar moeten plaatsvinden en begin 2019 wil de gemeente de vervangengde bomen planten. Omwonenden hebben nog twee weken de tijd om bij de gemeente op de plannen te reageren.
De bomenlaan heeft de laatste jaren te lijden gehad onder wegwerkzaamheden en bomenziektes. Nadat een aantal bomen op de huizenrij viel -en dreigde te vallen- na de afgelopen januaristormen, is besloten tot een compleet herinrichtingsplan van de Rijtuigweg. In het voorjaar zijn alle bomen die de storm hebben doorstaan getest op sterkte en veiligheid. Daarop is een aantal gevaarlijke exemplaren gekapt.
Burgerparticipatie
De bewoners worden nauw betrokken bij de nieuwe inrichting van de weg. De aanpak van de bomenlaan is er ook gekomen op nadrukkelijk verzoek van een bewonerscomité, waarbij toenmalig bewoonster Angelique de Groot vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen de politiek aan haar zijde kreeg. Daaruit is een klankbordgroep ontstaan. Ook Stadlander heeft een project opgezet, 'Rijtuigweg Buurtcultuur', waarbij Isabella Raaijmakers namens de woningcorporatie de buurtbewoners ondersteunt bij het ontwikkelen van ideëen voor de nieuwe boomaanplant. Zo stond tijdens een deel van zomerperiode een aanplakbord in het plantsoengedeelte, waarop omwonenden een boodschap of visie konden plaatsen. Vandaaruit is een boekwerkje met 'Koetsiersverhalen' ontstaan dat recentelijk aan een drietal vertegenwoordigers van respectievelijk de gemeente, Stadlander en het cultuurbedrijf is gepresenteerd.
Aanzicht ingrijpend veranderen
Het is al zeker dat het aangezicht van de Rijtuigweg ingrijpend zal veranderen. Bij de huizenzijde aan de zijkant komen langs weerszijde van de weg geen nieuwe hoge bomen te staan. "We moeten rekening gouden met kapels en leidingen in de grond en de indeling van de weg voor het verkeer", aldus beleidsambtenaar Verbruggen. "Wegen en paden zullen veilig en toegankelijk blijven." De nieuwe aanplant zal minder gevoelig zijn voor bomenziekten en insectenplagen; de bestaande kastanjes blijken namelijk allemaal aangetast door de kastanjebloedingsziekte, die de bomen van binnen uitholt. Dit is volgens boomdeskundigen een onomkeerbaar proces en het betekent dat ook de overgebleven 55 historische kastanjes steeds verder verzwakken en binnen nu en maximaal 20 jaar onvermijdelijk het veld moeten ruimen.
Reactiemogelijkheid voor omwonenden
Bij de Vereniging Binnenstad, die ook betrokken is bij de herontwikkeling, komt de aangekondigde kap als een verrassing. "De race is nog niet gelopen", stelt VB-secretaris Flip Aertssen. Volgens hem moet eerst nog een aantal procedures doorlopen worden. Bovendien is er een inspraakmogelijkheid voor belanghebbenden. Zo zijn alle buurtbewoners en direct omwonenden op 17 oktober per brief geïnformeerd over de voorgenomen bomenkap en de herinrichtingsplannen. Ze hebben twee weken de tijd om eventueel te reageren, bij de gemeentelijke afdeling Ontwerp & Advies Openbaar Groen: R.F.Becking@bergenopzoom.nl