Bezoekerscentrum: een plaats van herdenken, herinneren en bezinnen

De ontwerpschetsen van architectenbureau Ro&Ad, met het interieur en het bovengrondse gedeelte van het Bezoekerscentrum.

BRABANTSE WAL – Het nieuwe Bezoekerscentrum Militaire Erevelden aan de Ruytershoveweg krijgt een bijzonder ontwerp. Het centrum is ondergronds, tussen de twee begraafplaatsen van de Canadese en Britse oorlogsslachtoffers. Donderdagavond kregen de gemeenteraadsleden een presentatie van de plannen met de bijbehorende 'artist's impressions'. Deze schetsen en ideeën komen van de tekentafels van architectenbureau RO&AD, dat eerder de Mosesbrug en de Pompejustoren op Fort de Roovere heeft ontworpen. Het Bezoekerscentrum zal in de loop van 2020 worden gebouwd en in oktober van dat jaar worden opgeleverd.

"Het Bezoekerscentrum moet ruimte bieden aan initiatieven die de boodschap van vrijheid, moed en opoffering uitdragen", zo vertelt Giel Janssen. De voormalige Bergse VVD-politicus woont sinds vier maanden in Woensdrecht en is kort na de jaarwisseling gevraagd om voorzitter te worden van de stichting die de bouw gaat begeleiden en daarna het beheer op zich neemt. De lijst met bestuursleden kent ook andere bekende namen, zoals Mepavex-ondernemer Arn van der Vorst (fondsenwerving), bouwontwikkelaar Peter de Kock (realisatie bouw) en organisatiedeskundige Bas van Oevelen (communicatie). 

Educatie en uitwisselingen

In totaal zijn 2415 gesneuvelde militairen begraven op beide erevelden: 1119 slachtoffers op de Canadese begraafplaats en 1296 op wat het Britse ereveld wordt genoemd maar waar ook strijders met andere nationaliteiten ter aarde zijn besteld. Bij de herdenking van 70 jaar Slag om de Schelde is op 27 oktober 2014 een zogeheten Memorandum of Understanding gesloten. Daarin is vastgelegd dat de herinneringen aan de slag ook voor komende generaties in stand worden gehouden, via educatie en uitwisselengen tussen Canada en Zuid-West Nederland. Vervolgens heeft de Bergse gemeenteraad in 2016 een motie aangenomen voor de realisatie van een bezoekerscentrum. Na de nodige onderzoeken is op 15 februari van dit jaar de Stichting Bezoekerscentrum Militaire Erevelden Bergen op Zoom opgericht.

Modern en futuristisch

De schetsen van RO&AD Architecten laten een modern en bijna futuristisch ontwerp zien. "Feitelijk is het een grote betonnen plaat waaronder het zand is weggegraven", legt voorzitter Janssen uit. De onderzijde van de plaat blijft ruw, ongepolijst. "Je kan als het ware de afdruk van de zandkorrels nog zien". Dat zorgt voor een symbiose met de omliggende natuur. Ook de glooiende zijkanten van de ruimte tonen de verbinding met het omliggende zand. De inrichting is donker, ingetogen, sober – en aan het einde is een grote raampartij waardoor het daglicht binnenkomt.

Herinnering levend houden

Het Bezoekerscentrum wordt "een respectvolle plaats waar nabestaanden hun familieleden kunnen herdenken." Want voor de kinderen, klein- en achterkleinkinderen van de gesneuvelde milirairen is het belangrijk om de gedachte levend te houden. Er komt ook een databank waarin de gegevens van elk slachtoffer zijn opgenomen. Zo kunnen de jongere generaties zien wie zij waren, en krijgen ze ook een gezicht. Dan zijn het niet zomaar namen op een steen maar mensen zoals iedereen. 

  •  Ook bedrijven en particulieren kunnen geld bijdragen om het centrum te financieren. De bouw wordt namelijk voor een belangrijk deel door sponsoring en individuele bijdragen gefinancierd. Er wordt druk gewerkt aan een eigen website voor het bezoekerscentrum. Tot die tijd kan contact worden opgenomen via www.canadays.nl.