(Illustraties: Pixabay / Mohamed Hassan)
Wat is er gebeurd met de gemeentelijke financiën in Bergen op Zoom? Over de schuldenlast is al langer alarm, maar waarom wordt nu écht de noodklok geluid? Vandaag de eerste bijrage van columnist Joost Pals, met zijn wekelijkse rubriek ‘Joost mag het weten’ over de gemeentelijke schuldenlast.
door: Joost Pals, gemeenteraadslid en financieel woordvoerder van de VVD
Financiën zijn een abstract begrip. Niet sexy. Ook in de gemeenteraad geen onderwerp om “mee te scoren” en veelal overgelaten aan enkele financieel specialisten. Sportparken verfraaien en cultuurpaleizen bouwen spreekt veel meer aan, ook bij de verkiezingen.
Politieke reset
Begin dit jaar drong eindelijk breed door dat het écht anders moest. Dat een politieke reset nodig is en dat de schulden moeten worden afgebouwd. Was dat besef er dan eerder niet? Jawel. Het ging zelfs een tijd lang de goede kant op. Maar geld uitgeven is in Bergen op Zoom ronduit een verslaving. Met terugval in de aanloop naar de verkiezingen.
De lange weg
Door het échec met Bergse Haven in 2009 ging het snel bergafwaarts met de gemeentelijke financiën. Er ontstond ook toen al consensus dat het anders moest. Het verlies door de aankoop van Nedalco werd genomen en “in de boeken” verwerkt. Met een reeks aan maatregelen ging de schuldenlast vanaf 2014 omlaag. De lange weg om weer financieel gezond te worden was ingezet. Een paar jaar lukte dat ook. Tot het verkiezingsjaar 2018. Met een fors aantal uitgaven namen de schulden weer met sprongen toe, van zo’n 215 miljoen naar 240 miljoen euro.
Rem op investeringen
Bij de start van deze bestuursperiode is daarom ook ingegrepen. Een rem op nieuwe investeringen moest er komen. Daarvoor werd een investeringsplafond ingevoerd: de investeringen mochten niet groter zijn dan de afschrijvingen. Zo nemen de schulden niet verder toe door de investeringen. Saillant detail: investeringen waarover in 2017 al besluiten waren genomen, zouden niet onder het plafond komen te vallen. Dan gaat het bijvoorbeeld over het Eventum en nieuwbouw voor de bouwclubs. Er kwam grip op de investeringen. Door de verkoop van vastgoed en gronden zou de schuld in de loop der jaren omlaag kunnen gaan.
Uitvoeren van lopende zaken
Op papier een werkende aanpak. Maar er was een lek dat nog niet was gedicht: de exploitatie, het uitvoeren van de lopende zaken. Van het vegen van de straten tot het draaiend houden van het Markiezenhof. Van het bekostigen van de sociale voorzieningen tot het onderhoud van de sportparken. De gemeente geeft daar jaarlijks meer aan uit dan dat er binnenkomt. Net als bij een gewoon huishouden valt dat niet oneindig vol te houden.
Volgende week gaat Joost verder in op de gemeentelijke exploitatie.