BERGEN OP ZOOM – De tabakslobby is sterk maar er zijn ook veel initiatieven die juist kritisch naar die industrie en de ermee gepaard gaande belangen kijken. Het journalistieke platform Onderzoeksredactie Tabak is er daar één van en daarop komt Bergen op Zoom er niet best vanaf.
Onderzoeksredactie Tabak is een project van de Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en onderzoeksjournalist Marcel Metze. De website publiceerde zaterdag een interactieve kaart van Nederland, die aangeeft hoe gemeentes omgaan met de tabakslobby. Bergen op Zoom krijgt er aardig van langs. De gemeente zou contacten met de tabaksindustrie bewust verzwijgen.
Wie Bergen op Zoom aanklikt krijgt een heel relaas over de nauwe banden met Philip Morris. Alhoewel de gemeente zelf weinig mededeelzaam is op de eigen website, heeft de onderzoeksredactie via Wob-verzoeken bij de provincie en ministeries toch het nodige gevonden. Er wordt zelfs volop samengewerkt met de tabaksfabrikant. Ook was er enkele jaren terug een gezamenlijk bezoek aan Straatsburg en zijn er meerdere lobbybrieven gestuurd aan het college en raadsleden. In 2012 was er lokaal nog het nodige te doen over het feit dat lokale partijen zich schaarden achter een brief van Philip Morris die zich verzette tegen accijnsverhogingen. VVD, CDA en Lijst Linssen gaven toen aan achter de inhoud te scharen, met name vanwege het behoud van werkgelegenheid. Dat mocht helaas niet baten, de ontslagen kwamen er toch. Verder ontdekten de onderzoekers dat in de ambtelijke gedragscode van Bergen op Zoom niets staat over de omgang met de tabaksindustrie.
Nuance
Namens de gemeente liet woordvoerder Peter van der Graaf zaterdagavond weten dat het onderzoek er inmiddels bekend was maar dat ‘een nuance op z’n plaats’ is. Er was in mei inderdaad een Wob-verzoek binnen gekomen van Onderzoeksredactie Tabak en dat is netjes afgehandeld, stelt de gemeente. In juli volgde er echter een nieuw verzoek, deze keer werd gevraagd om ‘alles over Philip Morris’. Van der Graaf: “Dit zijn tientallen zo niet honderden documenten.”
In overleg met de onderzoeksredactie is blijkbaar afgesproken dat er een lijst werd gemaakt met alle beschikbare documenten. De onderzoekers konden daarna aanvinken welke documenten ze openbaar wilden zien. “Die lijst hebben ze nu een week of twee in hun bezit”, meldt de woordvoerder. “Wij hebben van hen nog niets terugontvangen, dus om nou te zeggen dat we niets openbaar willen maken is een beetje kort door de bocht. We willen wel, maar de bal ligt op dit moment bij de Onderzoeksredactie Tabak.”
Nog altijd ruim 200 PM-mensen in WW
De gemeente ontkent overigens niet dat er sprake zou zijn van samenwerking. Die zou zich echter beperken tot het de massaontslagen bij de tabaksgigant in goede banen leiden. Van der Graaf legt uit: “We hebben samen met PM gekeken hoe we dat zo goed mogelijk op konden vangen. En dat zijn we nog steeds aan het doen. Er zitten immers nog steeds ruim 200 PM-mensen in de WW!” Over het bezoek aan Straatsburg meldt hij dat dit ook te maken had met de werkgelegenheidsvraagstukken, en dus vooral een poging was om de schade te beperken. Op de lobbybrieven zou de gemeente nooit zijn ingegaan. De woordvoerder geeft toe dat er ‘een kern van waarheid’ zit in de pittige aantijgingen over zeer beperkt toegankelijke informatie over de banden met Philip Morris maar hij nuanceert de conclusies ook. Een samenwerking wegens werkgelegenheid zou niet gezien moeten worden als ongeoorloofde contacten met de tabaksindustrie.
Stockfoto: Pixabay/sipa