De Vrienden van Het Markiezenhof presenteerden vanavond hun meest recente aanwinst: een staand horloge, gemaakt omstreeks 1765 door de Bergse klokkenmaker Jacobus G. Auwers. (Foto's: Stichting Vrienden van het Markiezenhof)
BERGEN OP ZOOM – De Stichting Vrienden van het Markiezenhof hebben vanavond hun nieuwste aanwinst gepresenteerd: een klok van het type 'staand horloge', die omstreeks 1765 in Bergen op Zoom is vervaardigd door klokkenmaker Jacobus G. Auwers. De klok is ruim 2.60 meter hoog en is voorzien van een met wortelnotenhout gefineerde kast in Louis XV-stijl. De nieuwste aanwinst heeft een vaste plaats gekregen in de Henriettezaal in de Franse vleugel, naast het blauwe hemelbed. De presentatie vond plaats in de Hofzaal, tijdens de jaarlijkse Vriendenavond voor de 500 donateurs en begunstigers van de Vriendenstichting. De belangstellenden kwamen van heinde en verre, waaronder twee klokkenexperts uit Mannheim. Het museum aldaar bezit namelijk een soortgelijke klok.
De klok is uitermate zeldzaam; er zijn slechts drie van deze exemplaren bekend, zo vertelde gastspreker Jan Peeters tijdens de Vriendenavond. Peeters is oud-conservator van Het Markiezenhof en hij heeft uitvoerig onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de klokkenmakersfamilie Auwers. Zo heeft hij vastgesteld dat deze familie vooral werkzaam was in Den Bosch. Halverwege de 18e eeuw, rond de periode van het beleg door de Fransen, vestigde Jacobus Auwers zich in Bergen op Zoom. Hier heeft hij slechts korte tijd gewerkt en gewoond. Behalve staande horloges leverde Jacobus ook andere tijdinstrumenten af. Zo bezit Het Markiezenhof al geruime tijd een zilveren vestzakhorloge met zijn signatuur.
In 2014 gekocht in Maastricht
Namens de Vrienden van Het Markiezenhof vertelde Han Verbeem, dat hij de klok in december 2014 bij toeval tegenkwam op een veiling in Maastricht. "Onze stichting is al 40 jaar op zoek naar een staand horloge van deze maker, als representatieve aankleding van de Stijlkamers", sprak hij. Lange tijd waren de klokken alleen bekend uit de literatuur. Verbeem is naar Maastricht gegaan om de klok te bekijken en nadat duidelijk werd dat het om een origineel én compleet exemplaar ging, heeft zijn stichting in overleg met het Cultuurbedrijf besloten tot de aanschaf over te gaan. Mede dankzij het beschikbare vergelijkingsmateriaal. "We hadden het geluk dat we twee jaar eerder via het Markiezenhof foto's hadden gekregen van een soortgelijke klok uit het Reiss Engelhorn Museum in Mannheim. Dat Schloss was jarenlang het woonpaleis van de laatste markies van Bergen op Zoom en we vermoeden dat deze klok ook om die reden daar is beland." Inmiddels is er nog meer vergelijkingsmateriaal voorhanden: bij het onderzoek zijn foto's boven water gekomen van een vrijwel identieke klok die zich sedert generaties in het bezit van een Belgische familie bevindt.
Overdracht van de opwindsleutel
De Vriendenstichting heeft het beheer van de klok tijdens de Vriendenavond ook formeel overgedragen aan het Cultuurbedrijf. Conservator Karin Rietbroek van Het Markiezenhof nam de opwindsleutel in ontvangst, als symbool van de overdracht. Na afloop van de lezingen mochten de nieuwsgierige aanwezigen de klok bekijken. De klok heeft de afgelopen twee jaar een ingrijpende restauratie ondergaan bij het uurwerkatelier van Joost Jongerius uit Wagenberg. De klokkast is opgeknapt door de Roosendaalse meubelrestaurateur Jan Bolders.