Doemdenkers en positivo’s: De jaren ’80 herleven in boekvorm

Portretfoto: Dick Vermaas Fotografie

BERGEN OP ZOOM / DEN BOSCH – Smileys, vaste telefoons met drukknoppen, Madonna, de eerste spelcomputers, Joop Zoetemelk… Maar ook: minister-president Ruud Lubbers, de kernbom, een economische crisis van jewelste en de ene demonstratie na de andere… Ad Rooms heeft een tot de verbeelding sprekend boek gemaakt over de jaren '80.

Oudere lezers kennen Ad Rooms wellicht nog als journalist, of van zijn lange reeks over 'Het Rijke Roomse Leven'. Die serie begon hij ooit met vijf artikelen. Meer moest het ook niet worden, was toen het plan. Het sloeg echter dusdanig goed aan dat het er uiteindelijk ruim 750 werden. Nostalgie doet het altijd goed.

In 2013 werd Ad door het Noordbrabants Museum benaderd. Daar hadden ze ook ontdekt dat dat nostalgie werkt en ze waren op zoek naar een onderwerp voor een nieuwe expositie, dat aansloot bij die hang naar vroeger. Het thema werd uiteindelijk 'Grote Gezinnen' en Ad maakte er een boek over, in het kader van die tentoonstelling. Het werd een succes en de samenwerking smaakte naar meer.

Nu dus de jaren '80

Na een expo over Jeroen Bosch besloot het Noordbrabants Museum opnieuw het verleden in te duiken, op een wijze die dicht bij mensen staat. Vanaf juni staat het museum dus in het teken van de jaren' 80, en opnieuw mocht Ad er een boek bij maken. De auteur vertelt: "We hebben een aantal hoofdthema's vastgesteld waarover we het wilden hebben. Dan moet je denken aan politiek en wereldnieuws, maar ook aan techniek en zaken als mode, muziek, sport en zelfs ontwikkelingen in onze eigen regio. Wat er allemaal op en om Woensdrecht gebeurde toen bleek dat daar die kernwapens kwamen, is een bijzonder hoofdstuk in de Nederlande geschiedenis geworden." Hij verwijst naar de grote drang tot activisme die er toen nog leefde: "Mensen gingen voor werkelijk van alles de straat op om te demonstreren. Ook dat is een tijdsbeeld."

Oranjegekte en magnetrons

Het boek is zeker geen zware kost geworden, ondanks onderwerpen als de grote crisis waarin mensen leefden en de dreiging van de Koude Oorlog. Het gaat net zo goed over de mode van toen, de huistelefoons die drukknoppen kregen in plaats van draaischijven, de eerste computers thuis of de introductie van de magnetron. "Ik heb van zo'n 250 mensen verhalen en herinneringen toegestuurd gekregen die grotendeels in het boek terecht zijn gekomen. Van het ontstaan van het begrip 'Oranjegekte' tot de krachttoer die een NOS moest uithalen om een Elfstedentocht live uit te zenden. Bijna niet meer voor te stellen."

Joop Zoetemelk

Zo is een lijvig boek ontstaan vol foto's, verhalen en herinneringen. Het schetst een mooi beeld van een tijd die alweer decennia achter ons ligt, maar op velen een ontuitwisbare indruk maakte. Soms zijn die herinneringen ware anekdotes, die een levendig beeld schetsen van het leven toen en bepaalde mensen in het bijzonder. Zoals de fanatieke vrijetijdswielrenner, die tijdens een tocht naar Frankrijk ineens naast wereldkampioen Joop Zoetemelk reed en zowaar een shirt van hem kreeg. Niet zomaar een shirt… Het WK-shirt van de sportheld!