Vandaag dient het grensoverschrijdende Geopark Schelde Delta officieel haar kandidatuur in bij UNESCO om erkend te worden als UNESCO Global Geopark. Drie Vlaamse provincies, twee Nederlandse provincies én meer dan 130 partners zetten samen hun schouders onder dit lijvige dossier waarin de unieke geologische, ecologische en cultuurhistorische waarden van het gebied worden benadrukt, evenals de lessen die hieruit getrokken worden voor het omgaan met de klimaatuitdaging. Een UNESCO label opent deuren naar internationale aandacht en wetenschappelijk onderzoek, versterkt de regionale profilering en biedt een nieuwe dimensie in het toeristisch en recreatief aanbod. Met zijn 5.500km² grote oppervlakte zou het meteen één van de grootste geoparken ter wereld worden.
Het Schelde Delta gebied beslaat de provincie Zeeland en het westelijk deel van de provincie Noord-Brabant in Nederland, en delen van de provincies Antwerpen, West- en Oost-Vlaanderen in België. Vanwege de getijdenwerking van de Noordzee, is deze delta wetenschappelijk gezien een estuarium: een gebied waar eb en vloed duwen en trekken aan de loop van de Schelde, en waar zout water en zoet water in elkaar overlopen. Het is een landschap van afwisselend zand- en kleilagen, hoger en lager gelegen gebieden en veel verschillende sferen, die allemaal werden gevormd door de rivier en de zee. Ook zijn er overal sporen te zien van hoe de mens in de loop van de tijd heeft gewerkt met en tegen het water: verdronken dorpen bijvoorbeeld of een getijdenmolen. De Schelde vormt de ‘blauwe draad’, de levensader van het gebied, die waardevol is voor natuur, cultuur en economie.
Noord-Brabant
Ondermeer de Brabantse Wal, Groeve Boudewijn, Markiezaat en de Kalmthoutse Heide, zijn plaatsen in Noord-Brabant waar mensen het Geopark kunnen ontdekken. Hagar Roijackers, gedeputeerde provincie Noord-Brabant: “Het ecologisch waardevolle Schelde Delta gebied verdient de internationale erkenning van Unesco. Die erkenning helpt om te zorgen dat het geologisch erfgoed, de cultuurhistorie en de natuurwaarden behouden blijven. Ik ben er trots op dat wij samen, grensoverschrijdend, met zoveel betrokken partijen, dit bidbook kunnen aanbieden aan Unesco.”
Unesco Geopark
Een UNESCO Global Geopark wordt door UNESCO erkend als gebied van internationale waarde, omwille van het geologisch erfgoed, de cultuurhistorie en de natuur. Wereldwijd zijn er 177 geoparken in 46 landen. Per type karakteristieke geologie wordt slechts één regio als geopark aangewezen.
Net zoals andere geoparken maakt Schelde Delta de aardkundige evolutie inzichtelijk. Ook is de inzet om bewoners en bezoekers bewust te maken over het huidige klimaat en de toekomst daarvan. De lage ligging, de grote bevolkingsdichtheid en de vele economische activiteiten in het gebied maken het Geopark Schelde Delta tot een van de meest kwetsbare gebieden voor klimaatverandering ter wereld.
En de mens
Overal in het gebied zijn sporen te zien van hoe de mens in de loop der tijd, in een voortdurend veranderend klimaat, strijd heeft geleverd tegen het water. Echter, de mens leeft ook sàmen met het water, past zich aan het water aan en benut het water. Daarmee is het gebied eigenlijk al eeuwen een Climate Living Lab. Het Geopark toont de impact van in het verleden, creëert bewustwording en kijkt naar duurzame, internationaal-relevante oplossingen voor de toekomst. Met de Deltawerken en het Sigmaplan als twee opmerkelijke hoogtepunten.
Netwerk
Geopark Schelde Delta is een netwerk van organisaties die nu al in het gebied actief zijn. De meer dan 100 partners, verenigd in het Partnerberaad, zorgen er met elkaar voor om internationale aandacht te genereren en wetenschappelijk onderzoek aan te trekken. Ze werken aan regionale profilering en brengen nieuwe dimensie aan in het toeristisch en recreatief aanbod in het gebied. Door de bijzondere elementen in het gebied zichtbaar, beleefbaar en toegankelijk te maken kan een economische spin-off ontstaan. Een ontwikkeling waarvoor provincies, gemeenten, onderwijsinstellingen, onderzoeksinstituten, musea, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven zich als partner van Geopark Schelde Delta inzetten.