INGEZONDEN MEDEDELING (bewerkt door de redactie)
BERGEN OP ZOOM / HOOGERHEIDE / UDENHOUT – Op zondag 20 oktober 2019 vinden in en om het Heerkenshuis in Udenhout (eigendom van Brabants Landschap) allerlei manifestaties plaats in het kader van de Zondag van de Zandpaden. De Brabantse Hoeders hebben deze feestelijke gebeurtenissen zodanig georganiseerd, dat allerlei natuur- en cultuurdoelen tegelijk worden gepromoot. Er doen ook Bergenaren mee aan het programma.
Het Prins Bernhard Cultuurfonds, met commissaris van de koning Wim van de Donk als voorzitter, reikt jaarlijks aan maximaal drie Brabanders de Brabant Bokaal uit. Deze erkenning gaat naar mensen die zich jarenlang als vrijwilliger hebben ingezet voor de natuur en de cultuur van onze provincie. Nadat ze in de provinciehoofdstad hiervoor zijn gehuldigd, mogen ze zich voortaan Brabantse Hoeders noemen. Dat is niet alleen een eretitel, het houdt ook een opdracht in. Zij dienen namelijk elk jaar een vernieuwend en Brabant-breed project te bedenken en uit te voeren. Vorig jaar was dat de Brabant Stoet in Bergen op Zoom, het jaar ervoor de Brabantse Open Kerkendag.
Zandpaden zijn belangrijk
Dit jaar is het thema ’De Zandpaden van Brabant’. Al eeuwenlang wordt het Brabantse landschap gekarakteriseerd door zandpaden. Sommige dateren zelfs nog uit de prehistorie of de Romeinse tijd. Ze zijn niet alleen historisch, maar ook ecologisch van groot belang. Ze worden gewaardeerd om hun schoonheid, maar spelen tevens een hoofdrol in veel verhalen. Toch staan ze al jaren onder zware druk. De Brabantse Milieufederatie waarschuwt al lange tijd, dat er over enkele jaren geen zandpad meer over is. Het is immers ronduit schrijnend, hoe veel gemeenten met het zandpad omgaan. Het is dus een uitstekende zaak, dat de Brabantse Hoeders, waaronder de Bergenaren Ferd Quik en Willem de Weert, het behoud van de zandpaden als speerpunt hebben gekozen.
Dialect
Cor Swanenberg, één van de Brabantse Hoeders, verzorgt een boek met 16 verhalen en 14 liedjes in Brabantse dialecten. Hij heeft hiervoor de beste dialectschrijvers van Brabant uitgenodigd, waaronder Brigit Bakx-Hermans uit Bergen op Zoom, Frans Nefs uit Halsteren (nu woonachtig in Bergen op Zoom) en Jan Luysterburg uit Hoogerheide. Het uiterste westen van de provincie is dus goed vertegenwoordigd. Maar ook iets verder naar het midden van de provincie hebben mensen zich door het thema laten inspireren: Elly Schepers-Corstjens uit Oud Gastel, Toine Nooijens uit Etten-Leur, Rensz Gorisse uit Oosterhout en Will Segers en Guus Meeuwsen uit Alphen. Het boek wordt opgesierd met fraaie aquarellen van Nelleke de Laat. In de titel van het zandpadenboek moet doorklinken, dat het gaat om dialectverhalen en dat zandpaden al eeuwenlang de verbinding vormen tussen mensen. Vermoedelijk wordt de titel ’Brabants zand is gin verlore land’.
Bij dezelfde gelegenheid verschijnen er nog meer boeken. Pien Storm van Leeuwen verzorgt een uitgave van gedichten in het Standaardnederlands, die zandpaden in Brabant als onderwerp hebben. Haar boekje gaat waarschijnlijk ’Dichter op ’t zand’ heten. De bedoeling is, dat beide boekjes verschijnen via de Stichting TrajarT, in samenwerking met uitgeverij Ceedata, Chaam.
Wedstrijden
Dit is echter nog lang niet alles. Er is een wedstrijd voor kunstschilders. Zij worden uitgenodigd om zandpaden te schilderen. Het mooiste schilderij wordt beloond met een bedrag van 500 euro. De schilderijen moeten uiterlijk 31 juli 2019 klaar zijn. Enkele tientallen schilderijen worden op zondag 20 oktober geëxposeerd op een schilderachtige zandweg. Daarna zijn de schilderijen enkele weken te zien in het Techniek Huys in Veldhoven. Onderzocht wordt nog, of de schilderijen daarna tentoongesteld kunnen worden op andere plaatsen. De projectleider van dit onderdeel is de Brabantse Hoeder Harry Verhoeven. Voor meer informatie verwijzen we naar info@eyckehorst.nl, telefoon: 06-53228519.
Daarnaast is er nog een wedstrijd: vrijetijdsfotografen worden uitgenodigd om zandpaden in de provincie te fotograferen. Aan deze wedstrijd zijn twee prijzen van 250 euro verbonden. Een deel van de foto’s wordt geëxposeerd. Een aantal foto’s wordt opgenomen in publicaties en alle foto’s komen op de website van de Brabantse Hoeders, mits de fotograaf daar toestemming voor geeft. De deadline voor het insturen van de foto’s is ook hier 31 juli 2019. Meer informatie kunt u krijgen bij de Brabantse Hoeder Ferd Quik via lucifer.quik@hccnet.nl, telefoon: 06-53535923.
Natuurfilm
Nog steeds is dit niet alles. Mark Kapteijns maakt een natuurfilm over Brabantse zandpaden. En er zijn diverse lezingen en voordrachten die met het thema te maken hebben. Er wordt alles aan gedaan, om de Brabantse zandpaden onder de aandacht van publiek en bestuurders te brengen en zo te redden wat er nog te redden valt.
Inzet foto: Eén van de aquarellen van Nelleke de Laat